MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİ

    MİRASTAN FERAGAT SÖZ - OKYAZAR İKİ TARAFLI



    VEZNE KODU : 15.3


    - Değer gösterme zorunluluğu yoktur.
    - Değer gösterilirse nisbi, gösterilmezse maktu vergi alınır.
    - Nüfus Md.ne bildirileceği için Posta Ücreti+Bildirim Yazı Ücreti eklenmelidir.


    ÖNCE MİRASÇININ KİMLİK BİLGİLERİNİ GİRİNİZ.
    -Miras bırakan, mirasçılarından biriyle karşılıksız veya karşılık sağlayarak mirastan feragat sözleşmesi yapabilir.


    -Feragat mukavelesinin bir tarafı miras bırakan, diğer tarafı da feragat edendir.


    -Feragat eden, mirasçılık sıfatını kaybeder. Karşılık sağlanarak yapılan feragat, aksi öngörülmemişse, mirasçının alt soyu için de bağlayıcıdır.


    -Sözleşme ile mirasçı mahfuz hissesinden ve miras hakkından vazgeçmektedir. İşlem sağlar arası bir muameledir.


    -İleride doğacak ihtilafları önlemek için sağlık raporu aldırılır. Bu nedenle sağlık ocağı veya Devlet hastanesine vasiyetname yapacağı da belirtilerek, yazı yazılır. Bu herkes için zorunlu olmayıp yeteneğinde şüpheli bir durum olanlar için yapılması zorunludur.


    -İlgili okuryazar olsa bile, mutlaka okuryazar ve tanıklığa MK 534 Md. ne göre engel durumu olmayan iki tanık getirmesi istenir.


    1- İşlem iki tanık huzurunda ve düzenleme yapılır.


    Ø Tanıkların Türk Medeni Kanununun 536.maddesindeki yasaklı olmaması gerekir.
    Ø e. Düzenlemeye katılma yasağı
    Ø Türk Medeni Kanunu Madde 536- Fiil ehliyeti bulunmayanlar, bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklılar, okur yazar olmayanlar, miras bırakanın eşi, üstsoy ve altsoy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri, resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamazlar.
    Ø Resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine katılan memura ve tanıklara, bunların üstsoy ve altsoy kan hısımlarına, kardeşlerine ve bu kişilerin eşlerine o vasiyetname ile kazandırmada bulunulamaz.


    İşlemin tüm asıl ve suretlerine ilgilinin vesikalık fotoğrafı yapıştırılır,
    Varsa soğuk damga ile mühürlenir.İşleme ilgililerin kimlik fotokopisi eklenir.


    2-İvazlı ise feragat edenin alt soyunun etkilenmemesi kararlaştırılabilir.


    3-Fihrist defterine kaydedilir. (NK.yön.49/son)


    4-İşlem noterliğin bulunduğu yer nüfus müdürlüğüne 2 nüsha üst yazı ile bildirilir.2003/45 sa.genelge


    5-İlgilinin Ölümünün Nüfus Müdürlüğünce Bildirilmesi Halinde İlgili Sulh Hukuk Mahkemesine İletilmek Üzere Cumhuriyet Savcılığına İşlemin Onaylı Örneği Verilir.


    6-Sadece nüfus cüzdanı,pasaport ve avukat kimliği ile yapılabilir.


    7-Temsilen yapılması mümkün değildir.


    8-Mümeyyiz küçükler M. Kanunun 503. maddesi gereğince miras sözleşmeleri yapamazlar.


    9- Mirastan feragat sözleşmesini kabul eden kişi ölüme bağlı tasarrufta bulunduğu için ayırt etme gücüne sahip ve 18 yaşını bitirmiş olmalı, kısıtlı olmamalıdır (TMY.503). Bu koşullar işlemin düzenlendiği anda var olmalıdır.


    Sonradan kaybı işlemi geçersiz hale getirmez. Mirastan feragat eden için bu koşullar aranmaz, çünkü kendisi sağlar arası işlem yapmaktadır, genel ehliyet kuralları uygulanır.


    Genel ehliyet kuralları Ayırtım gücüne sahip olan veya olmayan 18 yaşından küçük olanlar ana ve babaları tarafından temsil edilirler ve bunlar tarafından mirastan feragat edilerek sözleşmesi yapılabilir.


    Kısıtlıların işlemi vasilerince yapılacak ve vesayet organlarından da izin alınacaktır (TMY.463/5).Yasal temsilcinin menfaati ile temsil ettiği küçük veya kısıtlının menfaatleri çatışırsa bu işi yapmak üzere küçük veya kısıtlıya temsil kayyımı atanmak gerekir (TMY.426 b.2).


    10-İşlem düzenleme şeklinde ve iki tarafın fotoğrafı ile yapılacaktır. Zorunlu olan iki tanık için resmi vasiyetnamedeki koşullar aranacaktır. Resmi vasiyetnamedeki gibi yazılmasına rağmen bir vasiyetname değildir.


    Bu nedenle, düzenleme ücreti alamayız. Taraflar birkaç kişi de olsa değer taşımayan işlemden bir harç alınacak, (Harçlar Yasası 2 sayılı tarife 11-11) damga vergisi alınmayacaktır. Değer taşıyorsa imza sayısınca nispi harç ve değer üzerinden nispi damga vergisi alınacaktır.


    11-İşlem 1 asıl, 3 örnek yapılır. Bir asıl cilbende yapıştırılır, birer örnek taraflara verilir. Bir örnekte üzerine noterliğin tarih ve yevmiye numarası ile mirastan feragati kabul edenin nüfus kayıtları yazılan zarfa konularak ağzı yapıştırılır ve mühürlenir.

    12-Nüfus idaresine yazılan iki nüsha yazı ile öldüğünde mirastan feragati kabul edenin ölümünün bildirilmesi istenir.


    13-Mirastan feragati kabul edenin soyadına göre işlemin tarih ve numarası da belirtilerek fihrist defterine yazılır (NY. Yön.49 ).


    14-Miras payının tamamından veya bir kısmından (1/2,1/4 gibi) ya da belirli bir maldan da feragat edilebilir. Kısmi feragat eden yine mirasçıdır yalnız miras payı feragat oranında azalır.Tam feragat edenin, miras bırakanın ölümünde mirasçılık hak ve sıfatı doğmaz.


    15-Bir miras sözleşmesi olduğu için kesinlikle iki taraflı; bir tarafta saklı paylı mirasçı diğer tarafta miras bırakanı olacaktır. Saklı payı olmayan mirasçı ile de sözleşme yapılabilir. Fakat buna gerek yoktur, çünkü miras bırakan saklı pay dışında serbestçe işlem yapabilir.Taraflarda birden fazla kişi bulunabilir.Ör: Bir tarafta baba-anne, karşı tarafta birden fazla çocukları olabilir.


    16-Bir karşılık alarak yapılan mirastan feragatte kural; mirastan feragat edenin altsoyunun mirasçı olamamasıdır. Fakat bunun aksi yani mirasçı olacağı ( TMY.528/3) bu sözleşmede veya daha sonra yapılacak ikinci bir mirastan feragat sözleşmesinde kararlaştırılabilir. Bir karşılık alınmıyorsa kural; feragat edenin altsoyunun mirasçı olmaya devam edeceğidir. Fakat bunun da aksi sözleşmede veya daha sonra yapılacak ikinci bir mirastan feragat sözleşmesinde kararlaştırılabilir.


    17-Mirasçı, miras bırakandan sağlığında aldığı veya alacağı bedel karşılığında feragat ettiği için bu bedeli alamazsa borçlar hukuku kurallarına göre sözleşmeden dönebilir (TMY.547,BY.106-108).


    18-Tarafların yazılı anlaşması ile de sözleşme her zaman ortadan kaldırılabilir (TMY.546/1). Yasa burada yazılı şekil aramaktadır. Resmi şekil zorunlu değildir. Doğaldır ki yapıldığı şekille de ortadan kaldırılabilir.


    19-Bir mirasçının, miras bırakanının diğer bir mirasçısına verdiği taşınmaz mal için ileride miras bırakanın ölümünde bir hak istemeyeceği ve dava açmayacağına dair noterden vereceği tek taraflı taahhütname mirastan feragat sözleşmesi niteliği taşımadığı için geçersizdir. Henüz doğmamış bir haktan da önceden feragat olanaklı değildir.


    20-Mirastan feragat, feragati kabul edenin ölüm zamanındaki malvarlığı ile sınırlıdır. Ölümünden sonra gelenleri kapsamaz, onlarda feragat edenin miras hak ve hissesi devam eder.


    21-Miras bırakandan gelen tabanca veya aracın, mirasçılardan birisine verilmesi, bırakılması için mirasçıların ayrı ayrı veya topluca yapacakları feragatname ile mirastan feragatin bir ilgisi bulunmamaktadır. Tabanca veya araçtan feragat ; mirasçılar arasında yapılmasına rağmen, mirastan feragat miras bırakan ile mirasçısı arasında yapılmaktadır. Yapılış şekilleri de tamamen farklıdır. Tabanca veya aracın, mirasçılardan birisine bırakılması mirasçıların yapacağı feragatname ile olabileceği gibi miras taksim sözleşmesi ile de olabilir.


    22-Yasa maddeleri: TMK 503,528,529,536, NK 60,69,72,75,78,84-89




    -1512 sayılı Noterlik Kanununun 69.maddesinde özetle, ölüme bağlı tasarrufları yapanların ölümü halinde bilgi verilmesi için, durumun bunların kayıtları oldukları nüfus dairelerine yazı ile bildirileceği belirtilmiştir.Ancak;


    -2003/45-Genelge : "....Ölüme Bağlı Tasarruf Bildirimlerinin Noterlerin Bulundukları Yer Nüfus Müdürlüklerine Gönderileceği Hk."


    -2004/2-Genelge:"..4721 sayılı Türk Medeni Kanunu' nun 528 ve 529 uncu maddeleri "Mirastan feragat sözleşmesi" ni düzenlemiştir.
    528. maddesinde, "Miras bırakan, bir mirasçı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlanarak mirastan feragat sözleşmesi yapabilir.
    Feragat eden, mirasçılık sıfatını kaybeder.
    Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin altsoyu için de sonuç doğurur."
    529. maddesinde, "Mirastan feragat sözleşmesi belli bir kişi lehine yapılmış olup bu kişinin herhangi bir sebeple mirasçı olmaması hâlinde, feragat hükümden düşer.
    Mirastan feragat sözleşmesi belli bir kişi lehine yapılmamışsa, en yakın ortak kökün altsoyu lehine yapılmış sayılır ve bunların herhangi bir sebeple mirasçı olamaması hâlinde, feragat yine hükümden düşer." düzenlemesi mevcuttur.
    Ayrıca 545. maddesinde miras sözleşmesinin geçerli olması için resmi vasiyet şeklinde yapılması gerektiği, 532. maddesinde de resmi vasiyetnamenin iki tanık huzurunda sulh hakimi, noter veya kanunla kendilerine bu yetki verilmiş diğer bir görevli tarafından düzenleneceği ifade edilmiştir.
    Yasal düzenleme değerlendirildiğinde; mirastan feragat sözleşmesinin, murisle mirasçıları arasında akdedilen ve bu mirasçının müstakbel ve muhtemel miras hakkından tamamen veya kısmen feragat etmesi sonucunu doğuran bir sözleşme olduğu, mirastan feragat sözleşmesinin mirasçının miras hakkının tamamını ve bir kısmını ihtiva edebileceği, mirastan kısmen feragat eden mirasçının mirasçılığının zayi olmayacağı düşünülmektedir."
    TÜRK MEDENİ KANUNU
    ÜÇÜNCÜ AYIRIM


    ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN ÇEŞİTLERİ


    H. Miras sözleşmeleri


    I. Olumlu miras sözleşmesi


    MADDE 527.- (Eski 474 Md ) Mirasbırakan, miras sözleşmesiyle mirasını veya belirli malını sözleşme yaptığı kimseye ya da üçüncü bir kişiye bırakma yükümlülüğü altına girebilir.
    Mirasbırakan, malvarlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf edebilir; ancak, miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına veya bağışlamalarına itiraz edilebilir.
    II. Mirastan feragat sözleşmesi


    1. Kapsamı


    MADDE 528.- (Eski 475 Md ) Mirasbırakan, bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlanarak mirastan feragat sözleşmesi yapabilir.
    Feragat eden, mirasçılık sıfatını kaybeder.
    Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin altsoyu için de sonuç doğurur.
    2. Hükümden düşmesi


    MADDE 529.- (Eski 476 Md ) Mirastan feragat sözleşmesi belli bir kişi lehine yapılmış olup bu kişinin herhangi bir sebeple mirasçı olamaması hâlinde, feragat hükümden düşer.
    Mirastan feragat sözleşmesi belli bir kişi lehine yapılmamışsa, en yakın ortak kökün altsoyu lehine yapılmış sayılır ve bunların herhangi bir sebeple mirasçı olamaması hâlinde, feragat yine hükümden düşer.


    NOTERLİK KANUNU
    VASİYETNAME VE ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARLA İLGİLİ İŞLER :
    Madde 69 - Noterler açık veya kapalı olarak verilen vasiyetnameleri saklarlar ve buna dair bir tutanak düzenlerler. Gerek bu suretle saklanan vasiyetnameleri, gerek noterler tarafından düzenlenen sair ölüme bağlı tasarrufları yapanların ölümü halinde bilgi verilmesi için, durumu bunların kayıtlı oldukları nüfus dairelerine yazı ile bildirirler.
    Noterler, nüfus idaresi tarafından ölümün ihbarı veya resmi bir belge ile ispatı halinde, yetkili sulh hakimine verilmek üzere, dairelerinde saklı bulunan vasiyetnamelerin ve noterlikçe düzenlenmiş ölüme bağlı tasarruf senetlerinin onaylı örneklerini Cumhuriyet Savcılığına tevdi ederler.
    Birinci fıkra uyarınca nüfus dairelerine yazılacak yazı için ücret tarifesinde gösterilen yazı ücreti ile posta gideri ilgilisinden alınır.



    MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİ

    Ali Raşit CINGIL
    Kayseri 5. Noteri


    GENEL BİLGİLER
    Mirastan feragat sözleşmesi, miras bırakanla daha doğrusu miras bırakacak olanla mirasçısı arasında, mirasçının mirastan vazgeçmesine ilişkin iki taraflı bir hukuksal işlemdir, bir sözleşmedir.


    Taraflardan biri mirasçıdır ve miras hakkından vazgeçmektedir.


    Saklı payı olmayan bir mirasçı ile feragat sözleşmesi yapmaya gerek yoktur. Zira miras bırakan, saklı pay dışında serbestçe tasarruf edebilmektedir. Taraflardan biri de miras bırakacak olandır ve mirasçının mirastan vazgeçmesini kabul etmektedir. Bu tek taraflı bir mirastan feragat sözleşmesidir.


    İki taraf da mirastan feragat ediyor ve aynı zamanda karşı tarafın feragatini de kabul ediyorlarsa, iki taraflı bir feragat sözleşmesi söz konusudur ki daha çok eşler arasında yapılması istenmektedir.


    Burada her bir eş hem eşinin mirasından feragat edendir, hem de eşinin mirastan feragatini kabul edendir.


    Hepsi bir sözleşme içinde yapılmaktadır.(1) Doğaldır ki önce ölen eşin, mirastan feragati kabul eden (miras bırakan) sıfatıyla yapmış olduğu sözleşme hükümlerini yürütecek, sağ kalan eş feragati nedeniyle mirastan bir hak isteyemeyecektir. Ölen eşin de zaten sağ kalan eşe mirasçılığı söz konusu edilemez.


    Mirastan feragat sözleşmesi, mirastan vazgeçen mirasçı için sağlararası bir işlemdir, ölüme bağlı bir tasarruf değildir. Feragati kabul eden, yani miras bırakan açısından ise ölüme bağlı bir tasarruftur. Ancak kabul edenin ölümünden sonra sonuçlarını doğuracaktır.


    Miras bırakanın sağlığında, onun da katılmasıyla, mirasçıların kendi aralarında veya üçüncü bir kişiyle yapacakları miras payının devri sözleşmesi (TMY.678) mirastan feragat sözleşmesi değildir. Yapılışları ve sonuçları değişiktir.


    Mirastan feragat sözleşmesi ile mirasçı, miras hakkının tamamından veya bir kısmından ya da saklı payının tamamından veya bir kısmından yahut da miras hakkı ile birlikte saklı payının tamamından veya bir kısmından vazgeçmektedir. Terekede bulunan belli bir mal için de mirastan feragat sözleşmesi yapılabilir.(2)



    ŞEKLİ
    Mirastan feragat sözleşmesini düzenleyen TMY.nın 528-530. maddelerinde feragatin şekli konusunda bir hüküm bulunmamaktadır.


    Yargıtay'ın 11.2.1959 tarih ve E.1958/16 ve K.1959/14 sayılı içtihadı birleştirme kararı ve Yargıtay'ın yerleşik içtihatları, mirastan feragat sözleşmesinin, miras sözleşmesinin şekli olan resmi vasiyetname şeklinde olacağı yönündedir.
    Mirastan feragat sözleşmesi de bir miras sözleşmesidir ve konusu nedeniyle olumsuz bir miras sözleşmesi olduğu kabul edilmektedir.


    Ölüme bağlı tasarruflarda şekil önemli bir konudur. Yasanın belirlediği şekle uyulması zorunludur, emredici niteliktedir. Şekle uyulmaması kendiliğinden geçersizliği meydana getirmemektedir. TMY.nın 559 ncu maddesinde gösterilen süreler içinde, yasada öngörülen şekillere uyulmaması nedeniyle dava açılarak iptal ettirilebilir. Süresi içinde iptal edilmesi için dava açılmazsa, şekil eksikliğine rağmen işlem geçerli bir işlem gibi devam eder.(3)


    Mirastan feragat sözleşmesinin yazılmasında, Türkiye Noterler Birliğinin 2004 yılında 58 yayın numarası ile yayımlamış olduğu "İŞLEM FORMÜLLERİ" isimli kitabın 20, 22 ve 24 ncü sayfalarındaki formül uygulanmalıdır. Feragat eden mirasçı ile feragati kabul eden miras bırakanın beyanlarına örnek olabilecek metin aşağıdadır.


    İşlem düzenleme şeklinde yapılacaktır. (NY.89) İşlemde feragat eden ve feragati kabul edenin fotoğrafları bulunacaktır. (NY. Yön.93) Mirastan feragat sözleşmesi, resmi vasiyetname gibi yazılmasına rağmen bir vasiyetname olmadığından yazmamızdan dolayı düzenleme ücreti almamız olanaklı değildir.


    İşlemde değer gösterilebilir. Değer göstermek zorunlu değildir.(4) Değer gösterilmezse 492 sayılı Harçlar Yasasına bağlı (2) sayılı tarifenin II .Maktu Harçlar bölümünün II.bendine göre, ölüme bağlı bir tasarruf olduğundan işlem başına 2007 yılı için 27.00 YTL.maktu harç alınacaktır, damga vergisi alınmayacaktır. Değer taşımayan işlemde tarafların sayısının çokluğunun harca bir etkisi bulunmamaktadır. Feragat eden veya feragati kabul edenlerin sayısının çoğalması harcı artırmamaktadır, aynı miktar tek bir harç alınacaktır. Değer gösterildiğinde ise, harç değer üzerinden imza başına binde 0.90, damga vergisi de değer üzerinden binde 7,5 olarak alınacaktır.


    Noterlik Yasasının 69.maddesi ve Türkiye Noterler Birliğinin 2003/45 sayılı genelgesine göre ölüme bağlı tasarrufların, noterlerin bulundukları yer nüfus müdürlüklerine, 1985/56 sayılı genelge gereğince iki nüsha bir yazı ile bildirilmesi gerekmektedir.


    Feragati kabul edenin (ki ölüme bağlı tasarrufta bulunmaktadır.) ölümünden sonra sonuçlarını doğuracağından, nüfus müdürlüğüne gönderilecek yazı ile miras bırakanın ölümünün bildirilmesi istenmelidir. NY.nın 69/son maddesine göre, nüfus müdürlüğüne gönderilecek yazı için yazı ücreti de işlem ücreti ile birlikte alınmalıdır. Ölünceye kadar bakma sözleşmesi 1996/62 sayılı genelge gereğince nüfus idaresine bildirilmeyecektir.


    Noterlik Yasası Yönetmeliğinin 49/son maddesine göre, ölüme bağlı tasarrufların tasarrufta bulunan ilgilinin soyadına göre tutulacak bir fihrist defterine, işlemin tarih ve numarası da belirtilmek suretiyle yazılması gerekmektedir.


    Mirastan feragat sözleşmesi miras sözleşmesi gibi, bu da resmi vasiyetname gibi düzenlenmek zorunda olduğundan, resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine katılma yasağı bulunanlara ilişkin TMY.nın 536 ncı maddesi, mirastan feragat sözleşmesine de uygulanmak gerekir. TMY.nın 536 ncı maddesine göre:


    -Fiil ehliyeti bulunmayanlar. TMY.nın 10 ncu maddesine göre, fiil ehliyetine sahip olmak için; ayırt etme gücüne sahip olmak, kısıtlı olmamak ve ergin olmak gerekmektedir. Buna göre, 18 yaşından küçük olanlar, kısıtlı bulunanlar ve ayırt etme gücüne sahip olmayanlar mirastan feragat sözleşmesine tanık olarak katılamayacaklardır.


    -Bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklılar.


    -Okur yazar olmayanlar.


    -Miras bırakanın eşi, üstsoy ve altsoy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri resmi vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamazlar.


    Türkiye Noterler Birliğinin 2002/9 sayılı genelgesi, tanıkların işleme katılma yasağı bulunup bulunmadığını anlamamıza yardımcı olmaktadır.


    Noterin tanıklara tanıklığa engel hallerin neler olduğunu söyledikten sonra tanıkların beyanlarına göre işlem yapması ve tanıklığa engel hallerinin bulunmadığı beyanlarının içinde "Bizlerin TMY.nın 536/1 ve 2 nci fıkralarındaki yasaklı hallerimizin bulunmadığını kabul ve beyan ederiz." şeklindeki cümlenin de bulunması gerekmektedir.


    TARAFLARI VE EHLİYETLERİ
    Mirastan feragat sözleşmesinin iki tarafı bulunmaktadır. Bir taraf miras bırakandır, karşı taraf da mirasçısıdır. Başka sıfat taşımaları olanaklı değildir.


    Mirastan feragat sözleşmesinin bir tarafını oluşturan feragat eden, tek bir mirasçı olabileceği gibi birden fazla mirasçı da olabilir.


    Miras bırakan da birden fazla olabilir. Baba ve anne birlikte, bir veya birkaç çocuğu ile
    mirastan feragat sözleşmesi yapabilir. Tek bir mirastan feragat sözleşmesi düzenleyebilirler.(5)


    Mirastan feragat sözleşmesi yapabilmek için, ayırt etme gücüne sahip ve ergin olmak, kısıtlı bulunmamak gerekmektedir. (TMY.503) Bu nedenle akla uygun biçimde davranma yeteneğinden yoksun olanlar, 18 yaşından küçük olanlar ve vesayet altındakiler mirastan feragat sözleşmesinin FERAGATİ KABUL EDENİ olamazlar. Fakat feragat eden olabilirler.(5-A) Doğaldır ki , 18 yaşından küçük olup evlenmekle ergin olanlar (TMY.11/2) ile 15 yaşını doldurup mahkemece ergin kılınanlar (TMY.12) ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı değillerse feragati kabul eden olabilirler. Mirastan feragat sözleşmesinde, feragati kabul eden yani miras bırakan ölüme bağlı tasarrufta bulunduğu için işlemi kendisinin yapması gerekir. Temsil ve vekaletle yapılması olanaklı değildir.(6)


    Mirastan feragat sözleşmesinde FERAGAT EDEN, ölüme bağlı tasarrufta bulunmamakta, sağlar arası bir işlem yapmaktadır. Sözleşme kendi ölümünde değil, miras bırakanın yani mirastan feragati kabul edenin ölümünde sonuçlarını doğuracaktır. Bu nedenle feragat eden genel ehliyet kurallarına bağlı olacaktır.Yasal temsilcisi veya atadığı vekili aracılığı ile de mirastan feragat edebilir.(7)


    Mirastan feragat eden; ayırt etme gücüne sahip olan veya olmayan bir kişi olabilir, işlemi yasal temsilcisi yapacaktır. Kısıtlı ise, TMY.nın 463/5 nci maddesine göre, vesayet makamı olan Sulh Hukuk Mahkemesinin izninden sonra denetim makamı olan Asliye Hukuk Mahkemesin de izni alınarak vasisi tarafından yapılacaktır. (TMY. 463/5)


    ÇEŞİTLERİ
    I- Bir karşılık alınarak yapılan mirastan feragat sözleşmesi. Karşılık, sağlar arası bir işlemle mirasçıya yani mirastan feragat edene verilmekte veya verilmesi taahhüt edilmektedir. Mirasçı da, miras bırakanının ölümünden sonra sonuçlarını doğurmak üzere saklı payından veya miras payından kısmen veya tamamen vazgeçmektedir. Karşılık para olabileceği gibi, borcun ibrası, alacak hakkının temliki, taşınır veya taşınmaz bir malın verilmesi de olabilir. Karşılık; bir borç ilişkisine konu olabilecek her hangi bir edim olabilir.(8) Karşılığın, miras payına eşit olması gibi bir zorunluluk yoktur, tarafların anlaşmalarına bağlıdır. 2- Bir karşılık alınmadan yapılan mirastan feragat sözleşmesi Mirasçı bir karşılık almadan, miras hakkının ve saklı payının tamamından veya bir kısmından vazgeçmekte ve sözleşme yapmaktadır. Bir mirasçıyı kimse bir karşılık almaya zorlayamaz, mirasçı nedenli veya nedensiz bir karşılık istemeden ve almadan mirastan vazgeçebilir.


    HÜKÜMLERİ
    Mirastan feragat, miras hakkının değil, beklenen bir hak olan mirasçılık sıfatının, daha doğrusu yasal miras hakkını istemenin kaybedilmesidir. Feragat etmekle mirasçı, miras bırakanının ölümünden sonra, miras açıldığı zaman bir hak, bir şey istemekten vazgeçmektedir. Miras hakkının kendisinden vazgeçmek, kişilik haklarından vazgeçmek olduğundan hukukumuz buna olanak tanımamaktadır. Mirasçının mirastan feragati, miras bırakanının ölüm anındaki terekesiyle sınırlıdır. Miras bırakanın ölümünden sonra miras yoluyla miras bırakana gelecek olan mirası kapsamaz, feragat edenin mirasçılığı-nı engellemez.(8-A)


    Bu aksi kayıtlar, mirastan feragat sözleşmesine yazılabileceği gibi, sonradan mirastan feragat sözleşmesini tamamlayan veya değiştiren ikinci bir mirastan feragat sözleşmesi yapılarak ona da açıkça yazılabilir. (10) Doğaldır ki biz noterler açısından NY.nın 81 .maddesi de uygulanacaktır.



    Feragat eden mirasçı, miras payı isteyemeyecek, taksime katılamayacak, terekenin tesbitini, mühürlenmesini, defterinin tutulmasını isteyemeyecek ve miras bırakanının borcundan da sorumlu olmayacaktır. Kısmen feragat durumunda ise, mirasçı sıfatı devam edecektir.(9)


    Mirastan feragat, bir karşılık alınarak yapıldığında feragat edenin altsoyunu da etkiler, yani altsoyu da mirasçı sıfatını kaybeder. Fakat bunun aksi, mirastan feragat sözleşmesinde kararlaştırılabilir. (TMY.528/3) Feragat eden mirasçının altsoyunun mirasçı olacağı konusunda taraflar anlaşabilirler.


    TMY.nın 528/3.maddesinin aksi kavramından, feragatin bir karşılık almadan yapılması halinde vazgeçenin altsoyuna etkili olmadığı, altsoyun mirasçılığının devam ettiği anlaşılmaktadır. Bunun aksi de mirastan feragat sözleşmesinde kararlaştırılabilir.


    Bir karşılık alınarak yapılan mirastan feragat sözleşmesine rağmen, miras bırakanın bir vasiyetname ile feragat edenin altsoyuna ölüme bağlı bağış yapmasına bir engel bulunmamaktadır.


    Mirastan feragat, sözleşmede açıkça gösterilen bir kişi veya birkaç kişi yararına yapılabilir. Bunlar yasal mirasçı olabilecekleri gibi olmayabilir de, bir yabancı da olabilir.


    Feragat edenin miras payı bunlara ait olur.
    Kendileri için feragat edilenler, mirasçılıktan çıkarma (TMY.510), mirastan yoksunluk (TMK.578), mirası ret (TMK.605) ve miras bırakandan önce ölmek (TMK.548) gibi nedenlerden biri ile mirasçı olamazlarsa, mirastan feragat hükümsüz olur ve feragat eden mirasçıya miras payı dönerek kendisi yeniden mirasa sahip olur. Kendileri için feragat edilenlerden birisi, yukarıda gösterilen nedenlerin birinden dolayı mirasçı olamazsa, bunun miras payının ne olacağını anlamak için mirastan feragat sözleşmesine bakmak gerekir. Sözleşmede bilgi varsa ona göre hareket edilir. Eğer burada bir hüküm yoksa bunun payı, feragatten yararlanan diğerlerine geçer.


    Mirastan feragat belli bir kişi yararına yapılır ve bu da yukarıda gösterilen nedenlerden birisi ile mirasçı olamazsa feragat hüküm-süi hale gelir ve mirasçının payı kendisine döher. (TMY.529/1) Bu kuralın bir karşılık alınarak yapılan vazgeçmede uygulanıp uygulanamayacağı tartışmalıdır. Öğretide üstün görüş, yasada bir karşılık veya karşılıksız ayırımı yapılmadığı gerekçesiyle her iki durumda da uygulanması gerektiği yönündedir. Diğer görüş ise, feragat eden bir karşılık almıştır, sonra tekrar miras payının ona dönmesi haksızlık olur. Ancak aldığı karşılık, miras payından az ise fazlası için feragatin hükümsüz olması gerektiği şeklindedir.(11)


    Mirastan feragat sözleşmesi belli bir kişi yararına yapılmayıp, açıkça bir isim gösterilmediğinde feragat, en yakın ortak kökün altsoyu için yapılmış sayılır. Kimin yararına yapıldığı bildirilmeden, annesinin mirasından feragat eden mirasçının payı, en yakın ortak kökün altsoyuna yani feragat edenin kardeşlerine veya kardeş çocuklarına geçer. Bunların yani yararlarına feragat edilenlerin her hangi bir nedenle (mirasçılıktan çıkarma, mirastan yoksunluk, mirası ret veya miras bırakandan önce ölmek gibi) mirasçı olamamaları halinde feragat hükümsüz olur ve feragat edenin hissesi feragat edene döner. (TMY.529/2)


    ALACAKLILARIN TALEP HAKKI
    Bir karşılık alınarak yapılan mirastan feragat sözleşmesinde, miras açıldığında miras bırakanın borçları tereke mevcudundan fazla olabilir. Mirastan feragat etmemiş olan diğer mirasçılar, borç ödemeden aciz durumda iseler veya mirası ret etmiş yahut resmi tasfiye talebinde bulunmuşlarsa, bir karşılık alarak feragat eden mirasçı veya mirasçısı sorumlu olur.
    Miras bırakanın ölümünden evvel son beş yıl içinde almış oldukları karşılıktan, mirasın açılma zamanında halen elinde bulunan miktar tutarında alacaklılara karşı sorumludur. (TMK.530) Bir karşılık alarak mirastan feragat eden mirasçının, beş yıldan önce almış olduğu karşılıklardan dolayı geri verme gibi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
    Yine bir karşılık alınarak yapılan mirastan feragat sözleşmesinde, feragat eden mirasçıya verilen karşılık, diğer saklı pay sahibi mirasçıların saklı paylarına tecavüz ediyorsa tenkis için dava açabileceklerdir.(TMK.560)


    ORTADAN KALDIRILMASI
    TMY.nın 546/I nci maddesine göre: "Miras sözleşmesi, tarafların yazılı anlaşmasıyla her zaman ortadan kaldırılabilir." Mirastan feragat sözleşmesi, feragat eden ve feragatı kabul edenin anlaşarak yazılı bir sözleşme yapmaları ile ortadan kaldırılabilir. Burada yazılı şekil yasaca yeterli görülmüş- tür. Yapılışında olan resmi vasiyetname gibi yazma zorunluluğu, taraflarının anlaşarak ortadan kaldırmasında uygulanmayacaktır, olağan yazılı bir şekilde ortadan kaldırılacaktır. Yapılışındaki şekle uyularak bozulmasına da bir engel yoktur.
    Hemen belirtelim ki bu ortadan kaldırma, mirastan feragat sözleşmesinin düzeltilmesi veya değiştirilmesi değildir. Düzeltme veya değiştirmenin; bildiğimiz gibi yani NY.nın
    81 nci maddesine uygun olarak yeni bir "Düzenleme şeklinde mirastan feragat sözleşmesi" başlığı altında resmi vasiyetname gibi düzenlenmesi gerekir.
    Anlaşarak ortadan kaldırmayı; ancak mirastan feragat sözleşmesini yapanlar gerçekleştirebilirler. Feragati kabul eden miras bırakan, ölüme bağlı tasarrufta bulunduğu için, sözleşmeyi yaparken olduğu gibi bozarken de bu hakkını bizzat kullanacaktır.
    Bilindiği gibi ölüme bağlı tasarrufların yapılmasında ve bozulmasında temsil ve vekalet olanaklı değildir, şahsen kullanılmalıdır. Buna karşılık mirastan feragat eden mirasçı, ölüme bağlı bir tasarrufta bulunmayıp sağlar arası işlem yaptığından, ortadan kaldırma anlaşmasını da temsilci aracılığı ile yapabilir. (12)


    2- Mirasçı bir karşılık almak üzere mirastan feragat eder, miras bırakan da bu karşılığı yerine getirmezse, feragat eden mirasçı, mirastan feragat sözleşmesinden TMY.nın 547 nci maddesi vasıtasıyla BY.nın 106-108 nci maddelerine göre dönebilir. Mirastan feragat eden mirasçı, feragatinin karşılığını peşin olarak almamış olabilir. Karşılığın ödeme veya verme tarihi mirastan feragat sözleşmesinde kesin olarak belirtilmişse, BY.nın106/1 nci maddesindeki uygun bir süre verme amacına yönelik ihtarname çekmeye gerek yoktur.(BY. 107/3) Feragat eden mirasçı çekeceği ihtarname ile bir süre vermeden sözleşmeden döndüğünü karşı tarafa bildirecektir.


    Mirastan feragat sözleşmesinde karşılığın feragat edene ne zaman ödeneceği veya verileceği öngörülmemiş ise ; feragat eden çekeceği bir ihtarname ile hem edimin yerine getirilmesi için belli bir süre vererek bu süre içinde edimin yerine getirilmesini ister, hem de bu süre içinde yerine getirilmemesi halinde sözleşmeden döneceğini bildirebilir(12-A) Yahut da edimin belli bir süre içinde yerine getirilmesi için ihtarname çeker,bu süre içinde edim yerine getirilmezse çekeceği ikinci bir ihtarname ile de sözleşmeden döndüğünü bildirebilir. Dönme bildirimi, feragati kabul edene ulaşması gereken yenilik doğuran bir işlem olup borç ilişkisini geçmişe etkili olarak ortadan kaldırır. Dönme bildirimi için özel bir şekil öngörülmemiştir.Karşılığın ödenmemesi halinde feragat eden sözleşmeden dönmeyerek, aynen ifa ve gecikme tazminatı isteyebilir. Yahut ifadan vazgeçerek borcun ifa edilmemesi nedeniyle tazminat isteyebilir. (BY.106)


    Aynen ifa ve gecikme tazminatı dışında tazminat isteniyor veya sözleşmeden dönmek isteniyorsa bunun durum ve koşullara göre zaman geçirmeden istenmesi gerekmektedir. (12-B)


    3- Mirastan feragat sözleşmesinde, tek taraflı olarak sözleşmeyi bozma yetkisi taraflara tanınmış olabilir. Yasada bir açıklık bulunmamakla beraber, sözleşmeye böyle bir kayıt konması geçerli görülmektedir.(13)


    4-Bir karşılık alınarak yapılan mirastan feragat sözleşmesinden sonra, mirastan feragat eden mirasçı, miras bırakanına karşı mirasçılıktan çıkarma nedeni oluşturan bir davranışta bulunursa; miras bırakan tek taraflı olarak mirastan feragat sözleşmesini ortadan kaldırabilir. Tek taraflı ortadan kaldırma, yasanın vasiyetnameler için öngördüğü şekillerden birisiyle yapılır.(TMY.546/2-3)


    5-Miras bırakan, yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama etkisi altında yaptığı mirastan feragat sözleşmesinden, yanıldığını, aldatıldığını öğrendiği ya da korkutma veya zorlamanın etkisinden kurtulduğu günden başlayarak bir yıl içinde işleminden dönmesi gerekir. Dönmediği taktirde işlem geçerli sayılır.(TMY.504)


    Bir yıllık süre hak düşüren süredir. Miras bırakan, yanıldığını veya aldatıldığını öğrenemeden veya korkutma veya zorlamanın etkisinden kurtulamadan ve henüz bir yıllık dönme süresi de dolmadan ölürse yararı bulunan mirasçıları iptal için dava açabilirler.(14)


    6- Mirastan feragat sözleşmesi eşler arasında yapılmışsa, bunların boşanmaları veya evlenmelerinin iptali halinde (TMY.181) mirastan feragat sözleşmesi kendiliğinden hükümsüz olur. Söz konusu maddeye göre boşanan eşler birbirlerine yasal mirasçı olamazlar.
    Fakat bunun aksi ölüme bağlı tasarrufta kararlaştırılabilir.(15)


    Bu nedenler dışında mirastan feragat sözleşmesi, miras bırakanın fiil ehliyetinin bulunmadığı bir zamanda yapılmışsa, işlemin içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlaka aykırı ise veya işlem yasanın öngördüğü şekillere uyulmadan yapılmışsa (TMY.557) yararı bulunan mirasçılar TMY.nın 559 ncu maddesindeki hak düşüren sürelere uyarak iptali için dava açabilirler.


    Yukarıda anlatılan iptal nedenleri, mirastan feragat sözleşmesindeki miras bırakan yani feragati kabul eden içindir.


    Mirastan feragat eden sağlararası işlem yapmaktadır ve ehliyetsiz de olsa yasal temsilcisi aracılığı ile mirastan feragat etmesi olanaklıdır. Bu nedenle ehliyetsizlik onun için söz konusu edilemez.


    Mirastan feragat eden, yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucu mirastan feragat sözleşmesi yapmışsa, bunun iptali için uygulanacak olan kurallar Miras hukuku değil Borçlar hukuku kurallarıdır. BY.nın 23 vd. maddeleridir. (16)


    BİR KARŞILIK ALMADAN YAPILAN MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİNE ÖRNEK


    Mirastan feragat sözleşmesi yapmak isteyen mirasçı MN.şu suretle söze başladı:
    "Herhangi bir bedel ve karşılık almadan, annem AN.nin ölümünde terekesinde meydana gelecek olan miras hakkımdan, saklı payımdan; kardeşlerim BN.CN.ve DN.nin eşit hisselerle yararlanmalarını isteyerek feragat ediyorum.


    Bu feragatim, annem AN.ye miras yolu ile gelen ve miras yolu ile gelmeyip kendi adına kayıtlı olan taşınmazları da kapsayacaktır.
    Feragatimin benim mirasçılarımı da etkilemesini yani benden dolayı annem AN.ye mirasçı olmamalarını istiyorum.


    Kendileri için feragat etmiş olduğum kardeşlerim BN.CN. ve DN.den her hangi birisinin annemiz AN.den önce ölmesi halinde kendi mirasçılarının bu feragatımdan yararlanmalarını yani mirasçı olmalarını istediğimi bildiririm." diyerek sözlerini bitirdi. Oturumda hazır bulunan miras bırakan AN. Şu suretle söze başladı:


    "Bir bedel ve karşılık almadan oğlum MN. nin, ölümüm halinde kendi adıma kayıtlı taşınmazlar ile miras yolu ile gelen taşınmazlarım da dahil olmak üzere bütün tere-kemdeki miras hakkından ve saklı payından kardeşleri BN. CN. ve DN.nin eşit hisselerle yararlanmaları için yaptığı feragati kabul ediyorum.


    Yararlarına feragat yapılan BN.CN. ve DN. den her hangi birisinin benden önce ölmesi halinde kendi altsoyunun mirasçı olmasını da kabul ettiğimi bildiririm."diye sözlerini bitirdi."



    BİR KARŞILIK ALINARAK YAPILAN MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİNE ÖRNEK
    Mirastan feragat sözleşmesi yapmak isteyen mirasçı MN. şu suretle söze başladı:
    "Bana verilen ... .YTL.bedel karşılığında miras bırakanım babam BN. nin ölümünde terekesinde sahip olacağım miras hakkımdan, saklı payımdan feragat ediyorum." diyerek sözlerini bitirdi. Oturumda hazır bulunan miras bırakan BN.şu suretle söze başladı:
    "Ben de oğlum MN.nin almış olduğu ...YTL. bedel karşılığında, ölümümde terekemdeki miras hakkından, saklı payından feragatini kabul ettiğimi bildiririm." diyerek sözlerini bitirdi.


    İKİ TARAFLI MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİNE ÖRNEK
    Mirastan feragat sözleşmesi yapmak isteyen mirasçı, aynı zamanda miras bırakan AB.şu suretle söze başladı:


    "Bir bedel ve karşılık almadan eşim BB.nin ölümünde terekesindeki saklı payımla birlikte miras hakkımdan, eşim BB.nin çocukları MA. ve NA nın. eşit hisselerle yararlanmalarını isteyerek feragat ediyorum. Bu feragatimin benim altsoyumu da etkilemesini yani benden dolayı BB.ye mirasçı olmamalarını kabul ediyorum.
    Kendileri için feragat etmiş olduğum MA. ve NA. nın, eşim BB.den önce ölmeleri halinde kendi altsoylarının bu feragatımdan yararlanmalarını yani mirasçı olmalarını da istiyorum.
    Öldüğümde, eşim BB.nin terekemdeki saklı payı ile birlikte miras hakkından bir bedel ve karşılık almadan, çocuklarım AN. ve YN. nin eşit hisselerle yararlanmalarını isteyerek yaptığı feragati ve çocuklarım AN.ve YN den herhangi birisinin benden önce ölmesi
    halinde kendi altsoylarının mirasçı olmasını da kabul ettiğimi bildiririm." diye sözlerini
    bitirdi.


    Oturumda hazır bulunan mirastan feragat eden ve feragati kabul eden BB.şu suretlesöze başladı :


    "Bir bedel ve karşılık almadan, eşim AB.nin ölümünde terekesindeki saklı payımla birlikte miras hakkımdan, eşim AB.nin çocukları AN.ve YN. nin eşit hisselerle yararlanmalarını isteyerek feragat ediyorum. Bu feragatimin benim mirasçılarımı da etkilemesini yani onların da mirasçı olmamalarını kabul ediyorum. Kendileri için feragat etmiş olduğum AN. ve YN. nin eşim AB.den önce ölmeleri halinde kendi atsoylarının bu feragatımdan yararlanmalarını yani mirasçı olmalarını istiyorum.


    Ölümümde, eşim AB.nin terekemdeki saklı payı ile birlikte miras hakkından bir bedel ve karşılık almadan, çocuklarım MA. Ve NA.nın eşit hisselerle yararlanmalarını isteyerek yaptığı feragati ve bu feragatin kendi mirasçılarını da etkilemesini yani bana mirasçı olmamalarını da kabul ettiğimi bildiririm." diye sözlerini bitirdi.


    KAYNAKÇA
    1- Prof. Dr. Z. İmre - Prof. Dr. Hasan Erman, Miras H.s.183, Ali İhsan Özuğur, Miras H. C.1.S.109.
    2- Yrd.Doç.Dr.Hakan Albaş, İzmir Noter Odası sempozyumu, Miras sözleşmesi biçiminde yapılan ölüme bağlı tasarruflar, Hukuk Dergisi, sayı: 130, s. 55 ve aynı dergideki Bursa Noter Odası Hukuk komisyonu, Ölüme Bağlı Tasarruflar, s.69, Prof.Dr. A.Naim İnan, Prof.Dr.Şeref Ertaş, Yrd.Doç.dr.Hakan Albaş, Türk Medeni Hukuku, Miras Hukuku,s. 266.
    3- Prof. Dr. Şeref Ertaş, Hukuk dergisi, sayı: 130, s. 27.
    4-Z. Gökçe, Noterlik Hukuku C-3, s.325.
    5-Doç. Dr. O. Gökhan Antalya, Mirastan Feragat Sözleşmesi, s. 96.
    5-A- İmre-Erman, age., s.176, 1984/38 ve 1998/22 sayılı genelgeler.
    6-İmre-Erman, age., s.62, 176, Antalya age., s.147.
    7-Antalya, age., s. 100.
    8-İmre-Erman, age., s.186. 8-A- İnan, age., s.267.
    9-İnan, age., s.187.
    10- Antalya, age., s.178, İsmail Özmen, Miras Hukuku Davaları, s. 428.
    11- İmre-Erman, age. s.178.
    12- Nazif Kaçak, Yeni Miras Hukuku, s.139, Özuğur, age c.l, s.113, İmre-Erman, age., s.178.
    12-A- Turgut Uygur, Açıklamalı İçtihatlıBorçlar Kanunu, c.2, s.378.
    12-B- Uygur age., c.2, s.372.
    13-İmre-Erman, age., s. 178.
    14-İmre-Erman, age., s.180.
    15-İmre-Erman, age., s.182.
    16-Antalya, age. s. 229.

    Kaynak: Türkiye Noterler Birliği Hukuk Dergisi - Kasım 2007 - Sayı : 136






    İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu





    MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİ
    Mirastan feragat sözleşmesi, miras bırakan ile mirasçılardan biri veya bir kaçı arasında, mirasçı veya mirasçıların miras haklarından feragat ettiklerine ilişkin akdedilen iki taraflı bir miras (ölüme bağlı tasarruf )sözleşmedir.
    Mirasçılık sıfatının yitirilmesi nedenlerin­den biri de mirastan feragat tır.
    Miras bırakan bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlanarak mirastan feragat sözleşmesi yapabilir.
    Feragat eden mirasçılık sıfatını kaybeder. Bir karşılık sağlanarak mirastan feragat, sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin altsoyu içinde sonuç doğurur. (TMK. md.528)
    Mirastan feragat sözleşmesi belli bir kişinin lehine yapılmış olursa, bu kişinin de herhangi bir sebeple mirasçı olamaması halinde, feragat hükümden düşer.
    Mirastan feragat sözleşmesi belli bir kişi lehine yapılmamışsa en yakın ortak kökün altsoyu lehine yapılmış sayılır ve bunların herhangi bir sebeple mirasçı olamaması halinde, feragat yine hükümden düşer. (TMK.md.529 <http://TMK.md.529>)
    Mirasın açılması anında tereke borçları karşılayamıyorsa ve borçlar mirasçılar tarafından da ödenmiyorsa, feragat eden ve mirasçıları alacaklılara karşı feragat için ölümünden önceki beş yıl içinde miras bırakandan almış oldukları karşılıktan, mirasın açılması anındaki zenginleşmeleri tutarında sorumludurlar. (TMK.md.530 <http://TMK.md.530>)
    Mirastan feragat, miras hakkının değil, fakat mirasçılık sıfatının yitirilmesidir. (Bkz.Esat Şener, Miras Hak ve Payları, sh 155)
    Mirastan feragatte miras, bırakan saklı pay sahibi mirasçılarından biriyle miras sözleşmesi yapmakta, iki taraflı bu sözleşme ile mirasçı ona karşı doğacak miras hakkından vazgeçmektedir. Bu vazgeçme mirasın tümü hakkında olabileceği gibi belirli bir payı ile ilgili kısmen de olabilir.
    Bir karşılık alınarak yapılan feragat sözleş­mesinde aksi kararlaştırılmadıkça feragat edenin altsoyu da mirasçılık sıfatını yitirir.





    MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ
    Mirastan feragat sözleşmesinin miras sözleşmesi şeklinde yapılması şarttır. Miras sözleşmesinin geçerli olması için resmi vasiyetname şeklinde düzenlenmesi gerekir. Sözleşmenin tarafları, arzularını resmi memura aynı zamanda bildirirler ve düzenlenen sözleşmeyi memurun ve iki tanığın huzurunda imzalarlar. (TMK. md.545)
    Mirasçılar karşılıklı olarak da mirastan feragat edebilirler.
    Mirastan feragat tek taraflı bir irade beyanı ile vasiyet şeklinde ölüme bağlı tasarrufla da yapılabilir. Bu şekil feragat, bir karşılık alınmaksızın feragat halinde mümkündür.
    Miras bırakan yaptığı miras sözleşmesi ile mirasını veya belirli bir malını sözleşme yaptığı kimseye ya da üçüncü bir kimseye bırakma yükümlülüğü altına girebilir.
    Miras bırakan mal varlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf edebilir. Ancak, miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı tasarruflarına veya bağışlamalarına itiraz edilebilir. (TMK. md.527)
    Yargıtay uygulamalarında da mirastan feragat sözleşmesinin resmi vasiyet şeklinde yapılmadıkça muteber olmayacağı esası benimsenmiş, (Y.2.HD.19.7.1948 Ta.3056-4390 sayılı kararı) daha sonra. 11.2.1959 Tarih E. 1958/16 K.1959/14 sayılı İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu Kararıyla da mirastan feragat sözleşmesinin resmi vasiyet şeklinde yapılması gerektiği vurgulanmıştır) Mirastan feragat sözleşmesi de hukuki niteliği itibariyle bir miras sözleşmesidir.
    Birbirlerinin mirasçısı olduğu durumlarda iki taraf bir yandan mirastan feragat eden, bir yandan da bunu kabul eden kişi durumunda olabilir.
    Miras sözleşmeleri gibi, feragat sözleşmeleri de bir taraflı veya iki taraflı olabilirler. Eğer sözleşmenin iki tarafı da karşılıklı olarak hem müstakbel muris, hem de müstakbel feragat eden durumunda iseler, bu takdirde iki taraflı bir feragat sözleşmesi vardır. İki taraflı feragat sözleşmelerinde her iki taraf karşılıklı olarak miras haklarından vazgeçmektedirler. Bu çoğu kez karı koca arasında yapılmaktadır.
    Tek taraflı feragat sözleşmelerinde ise, bir taraf müstakbel miras bırakandır, diğer taraf da müstakbel mirasçı dır. (feragat edendir).
    MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİ YAPIMINDA EHLİYET
    Miras sözleşmesi yapabilmek için ayırt etme gücüne sahip ve ergin olmak, kısıtlı bulunmamak gerektiğinden. (TMK md.503)
    Mirastan feragat sözleşmelerinde de tarafların ayırt etme gücüne sahip ve ergin olmaları, kısıtlı bulunmamaları gerekir.
    Eğer vasiyetname ile tek taraflı bir feragat söz konusu olursa;



    Vasiyet yapabilmek için ayırt etme gücüne sahip ve 15 yaşını doldurmuş olmak yeterlidir. (TMK.md.502 <http://TMK.md.502>)
    Mirastan feragat sözleşmesi yapan kişi veya kişilerin aynı zamanda ayırt etme gücünü haiz olmaları da gerekir. Onun için evlenme ile ergin olan (TMK. Md.11 <http://Md.11>) kişiler de miras sözleşmesi yapabilirler. Çünkü o kişi 18 yaşını doldurmamış olsa bile evlenmekle ergin olmuştur.
    Aynı zamanda onbeş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla ergin kılınabilir. (TMK.md.12 <http://TMK.md.12>). Bunlarda mirastan feragat sözleşmesi yapabilirler.
    Yasal Danışman atanan mahdut ehliyetsizler de yalnız başlarına mirastan feragat sözleşmesi yapabilirler. Ayırtım gücünü taşıyan kısıtlılar. (TMK.md.407 <http://TMK.md.407>) mesela mahkumlar vesayet makamının izni ve Denetim makamının muvafakati ile (TMK. md.463/5) vasileri aracılığı ile mirastan feragat sözleşmesi yapabilirler.
    MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞ­MESİNİN FESHİ
    Kural olarak mirastan feragat sözleşmesi tek taraflı olarak feshedilemez. Ancak sözleşmenin tarafları anlaşarak feragat sözleşmelerini feshedebilirler.
    Miras sözleşmesi tarafların yazılı anlaşma­sıyla her zaman ortadan kaldırabilir.
    istisna; Miras sözleşmesiyle mirasçı atanan veya kendisine belirli mal bırakılan kişinin, miras bırakana karşı miras sözleşmesinin yapılmasından sonra mirasçılıktan çıkarma (Mirastan ıskat) sebebi oluşturan davranışta bulunduğu ortaya çıkarsa; Miras bırakan, miras sözleşmesini tek taraflı olarak da ortadan kaldırabilir.





    Tek taraflı ortadan kaldırma, vasiyetnameler için kanunda öngörülen şekillerden biriyle yapılır. (TMK. md.546)
    Mirastan feragat sözleşmesi resmi şekilde yapıldığı halde, mirastan feragat sözleşmesinin feshi, sözleşmenin tarafları arasında yapılacak adi yazılı sözleşme İle de mümkündür. Miras sözleşmesi, tarafların yazılı anlaşmasıyla her zaman ortadan kaldırılabilir. (TMK. md.546/1)
    Mirastan feragat sözleşmelerinde yapılacak Değişikliklerin de mutlaka resmi vasiyet şekilde yapılması gerekir. Aksi takdirde adi yazılı anlaşma ile yapılan değişiklikler hukuki sonuç doğurmaz.



    MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞ­MESİNİN ÇEŞİTLERİ
    Mirastan feragat sözleşmeleri bir karşılık alınarak yapılabileceği gibi, bir karşılık alınmadan da yapılabilir. Mirasçı miras bırakanın sağlığında ihtiyaç içinde ise iş kurma, evlenme vb. gibi amaçlarla miras bırakanla bedelli mirastan feragat sözleşmesi yapmak isteyebileceği gibi, miras bırakanın sağlığında ekonomik yönden güçlü olan mirasçı, güçsüz, olan mirasçı veya mirasçılar lehine bir karşılık almaksızın da mirastan feragat edebilir.
    Mirastan bir karşılık ve bir karşılık almadan feragatin hukuki sonuçları ve etkileri farklı olduğundan ayrı ayrı incelenecektir.
    A) MİRASTAN BİR KARŞILIK ALARAK FERAGAT (İVAZLI)
    Bir karşılık alınarak mirastan feragat sözleşmesinde mirasçı mirasına karşılık bir bedel almaktadır. Miras bırakan, saklı pay sahibi mirasçısıyla ölümünden sonra hüküm ifade etmek üzere mirastan feragat



    sözleşmesi yaparken miras hakkı karşılığı olarak feragat edene bir karşılık vermekte, mirasçı da bu bedel karşılığı saklı payından veya miras payının bir kısmından veya miras payının tamamından vazgeçmektedir.
    Bir karşılık alınarak yapılan feragat sözleşmelerinde karşılık, sözleşmenin imzalanması sırasında sağlar arası bir işlemle verilmekte veya verilmesi taahhüt olunmakta, buna karşın sözleşme miras bırakanın diğer mirasçıları yönünden miras bırakanın ölümünden sonra hukuki sonuç doğurmaktadır.
    Karşılık olarak verilen şey para olabileceği gibi mal veya başka bir şeyde olabilir.
    B) MİRASTAN BİR KARŞILIK ALMAKSIZIN FERAGAT (İVAZSIZ)
    Mirastan bir karşılık almaksızın feragatte, miras bırakan mirastan feragat eden mirasçı ile karşılıksız olarak sözleşme yapmakta, mirasçı karşılıksız olarak miras bırakanın belli bir mirasçısı veya mirasçıları veya tüm mirasçıları lehine mirastan feragat etmektedir.
    MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI
    Gerek bir karşılık alınarak gerekse bir karşılık alınmaksızın feragat sözleşmesinin tarafları önce de açıkladığımız gibi mutlaka ve mutlaka miras bırakan ve miras bırakanın saklı paylı mirasçılarıdır.
    Saklı pay sahibi dışındaki mirasçılarla mirastan feragat sözleşmesi yapılmasına gerek yoktur. Çünkü miras bırakan sağlığında veya ölüme bağlı tasarruf ile saklı paylar dışında tasarruf nisabı üzerinde dilediği gibi tasarruf hakkına sahiptir. (TMK.md.505)







    Mirastan Feragat sözleşmesi, bir mirasçının mirastan feragatini temin etmek, miras bırakan tarafından ölüme bağlı bir tasarruftur. Mirastan feragat sözleşmesi kural olarak saklı paylı mirasçıyı mirastan uzaklaştırmak için başvurulan bir yoldur. Saklı paylı olmayan mirasçı ile veya vasiyet alacaklısı ya da atanan mirasçı ile de feragat sözleşmesi yapılmasına engel yoktur.
    MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ
    Mirastan feragat sözleşmesi yapıldıktan sonra sözleşmenin tarafı olan saklı paylı mirasçı, ilerde miras bırakanın ölümünde doğacak miras hakkını kaybeder. Tereke üzerinde herhangi bir haktalepedemeyeceği gibi onun borçlarından da sorumlu olmaz. Bu kuralın tek istisnası TMK'nun 530.uncu maddesi olup, ilerde incelenecektir.
    Feragat edenin burada kaybettiği mirasçılık hakkı değil, mirasçılığın iktisabına ilişkin beklenen hakkıdır. (Bak. Prof. Dr. Zahit İmre, Türk Miras H.sf.304) Tekrar edelim mirastan feragat mirasın tamamından olabileceği gibi, bir kısmından veya saklı paydan veya saklı payın belirli bir kısmından da olabilir.
    Feragat sözleşmesi hükümsüzlük, iptal nedenleri ve TMK'nun 529/1. maddesi gereği geçersiz hale düşerse, mirasçılık sıfatı tekrar döneceğinden murisin borçlarından da yeniden sorumluluk söz konusu olur.
    MİRASTAN FERAGATİN ALTSOYA ETKİSİ
    Altsoy yönünden feragatin etkisi, feragatin bedelli olup olmamasına göre farklı hukuki sonuçlar meydana getirir.





    a) Bir karşılık alınarak yapılan feragatte;
    Mirastan bedelli feragatte, mirastan feragat edenin altsoyu kural olarak terekeden herhangi bir hak talep edemez. Ancak sözleşmede aksine bir hüküm varsa miras bırakan ile mirasçı feragat sözleşmesi sırasında veya daha sonra yaptığı resmi vasiyet şeklindeki sözleşme ile feragat edenin altsoyunun bundan etkilenmemesini kararlaştırabilirler.
    b) Bir karşılık alınmaksızın feragatte;
    Mirastan feragatin bir karşılık alınmaksızın yapılmış olması halinde ise, kural olarak feragat edenin altsoyu bu sözleşmeden etkilenmez. Feragat edenin altsoyu feragat eden yerine geçecek, onun miras hakkını iktisap edecektir.
    Ancak miras bırakan ve mirastan feragat eden yine feragat sözleşmesinde veya sonradan yapacakları usulüne uygun yine ölüme bağlı yeni bir ek sözleşme ile ivazsız feragatin altsoyu da kapsayacağını, altsoyun da mirasçı olmayacağını kararlaştırabilirler.
    FERAGATTEN YARARLANACAK KİŞİLER
    Mirastan feragat kişi belirtilmeden yapılabileceği gibi, feragatten yararlanacak kişiler sözleşmede belirtilebilir. Burada incelenmesi gereken bir olasılık da mirastan feragat edenin altsoyunun bulunup bulun­mamasıdır.
    a) Feragatin belli kişi yararına yapılmaması;
    Eğer feragat, lehine yapılan kişi bir karşılık alınmadan yapılmış ise, feragat edenin miras payı kendi altsoyuna geçer.
    Eğer feragat bir karşılık alınarak yapılmış ise veya feragat edenin altsoyu yoksa




    miras bırakan feragat edenin payı üzerinde tasarrufta bulunmuş, vasiyet etmişse, vasiyetname gereğince işlem yapılır.
    Mirastan feragat sözleşmesi belli bir kişi lehine yapılmamış ise, en yakın ortak kökün alt soyu lehine yapılmış sayılır ve bunların herhangi bir sebeple mirasçı olamaması


    halinde,feragat yine hükümden düşer. (TMK md.529/2)
    Örneğin:
    Feragat edenin altsoyu bulunmamak­tadır. Bu durumda en yakın mirasçısı babası ve anasıdır. Bunlardan hangisinin mirasından feragat etmişse onun altsoyu mirasçı olur. Babanın mirasından feragat etmişse babanın çocukları ve onların feri'leri mirasçı olur. Ananın mirasından feragat etmişse ananın çocukları ve onların fer'leri, kısaca kardeşleri onlar da yoksa kardeş çocukları mirasçı olur.
    Eğer bu mirasından feragat edilen miras bırakanların ve mirastan feragat edenin de altsoyu yok ise, mirastan feragat hukuki sonuç doğurmayacak, miras payı yine mirastan feragat edene ait olacaktır.
    b)Mirastan feragatin belli kişi veya kişiler yararına yapılması:
    Mirastan feragat sözleşmesinde, açık olarak bir veya birkaç kişi mirasçı olarak gösterilmişse, miras bırakanın ölümünde mirastan feragat edenin payı bu şahıs veya şahıslara ait olur.
    Ancak yararına mirastan feragat edilen şahıs tek ise, bu şahsın mirasçılık sıfatını, mirastan çıkarılma ret veya yoksunluk yolu ile yitirilmesi veya miras bırakandan önce ölümü halinde feragat hükümsüz hale gelir. Feragat eden mirasçının miras payı yine kendisine döner



    Mirastan feragat sözleşmesinden yararlanan şahıslar birden fazla gösterilmişse, bunlardan sadece biri mirasçılık sıfatını kaybederse ölenin payı miras sözleşmesinde bu konuda bir açıklık varsa ona göre işlem yapılır, yok sözleşmede açıklık yok ise onun payı feragat edene değil, feragatten yararlanacağı gösterilen diğer kişilere ait olur.
    TMK.un 529/1. fıkrasının uygulanabilmesi için feragatin lehine yapılmış olduğu şahsın sarih ve açık olarak feragat sözleşmesinde gösterilmesi şarttır. Bu şahsın feragat sözleşmesinde değil, fakat vasiyetçinin sonradan tanzim ettiği vasiyetnamede mirasçı atanması halinde TMK.529.oncu madde hükmü uygulanmaz, böyle bir halde vasiyetnameler ve mirasçı atanması hakkındaki kurallar uygulanır.
    Buna karşılık, müteveffanın feragat eden aynı mirasçı ile sonradan akdettiği ikinci bir feragat sözleşmesinde atanmış mirasçıların tayin edilmiş bulunması halinde bu madde uygulanmak gerekir.
    c) Mirastan Feragat Sözleşmesinin benzeri hukuki muamelelerden farkları:
    Mirastan feragat sözleşmesi gerek yapılış şekli ve gerekse yapılış zamanı yönünden mirası ret işleminden farklıdır.
    Mirası ret miras bırakan hayatta değilken yapılır. Buna karşı mirastan feragat sözleşmesi miras sözleşmesi şeklinde resmi memur önünde yapılır. İki taraflıdır. Mirası ret ise tek taraflı bir hukuki işlemdir. Miras bırakanın ölümünden sonra hakiki redde üç ay içinde Sulh Mahkemesine yazılı veya sözlü beyanla yapılır. Miras bırakanın vefatı anında terekenin borca batık olduğu şayi veya sabit olursa miras kendiliğinden reddedilmiş olur. (TMK. md.605)
    Mirastan feragat sözleşmesinin miras





    hisseleri hakkında mirasçıların birbirleriyle yaptıkları sözleşmelerden de farkları vardır.
    Mirastan feragat sözleşmesi miras bırakanla mirasçısı arasında yapılır. Mirasçıların kendi aralarında yaptıkları miras hissesine ilişkin sözleşme ise miras hakkında vazgeçme hükmünü içerse dahi mirastan feragat sözleşmesi değildir. (TMK. md.677)
    Yine miras bırakanın sağlığında mirasçılardan birinin diğer mirasçılar veya üçüncü bir şahıs ile o kimsenin mirası hakkında onun iştirakiyle yaptığı TMK'nun 678. maddesine uygun sözleşmede mirastan feragat sözleşmesinden sonuçları itibariyle farklıdır.
    MİRASTAN BİR KARŞILIK ALINARAK YAPILAN FERAGAT TENKİS İLİŞKİSİ
    Miras bırakanın mirastan feragat edene verdiği karşılık saklı pay sahibi mirasçıların saklı paylarına tecavüz ediyorsa, TMK'nun 565/2. ve 573. maddesi uyarınca saklı paylarına el atılan mirasçılar tenkis davası açabilirler.
    Tenkis davası sabit oldukta, mirastan feragat etmiş olan mirasçının TMK'nun 574.
    maddesine uygun seçimlik hakka sahiptir. Feragat eden davalı mirasçı dilerse tenkisi gereken miktarı saklı pay sahibi mirasçıya verir, dilerse mirastan feragat sırasında miras bırakandan aldığı karşılığı tamamıyla iade ederek, hiç mirastan feragat etmemiş gibi mirasın paylaşımına katılır.
    MİRASTAN BİR KARŞILIK ALINARAK YAPILAN FERAGATTE
    MİRAS BIRAKANIN ALACAKLILARININ TALEP HAKKI
    Mirastan feragat eden mirasçı mirası bir





    karşılık alarak bırakmış ise, miras bırakanın ölümünde mirasçı olamayacağından terekenin borçlarından da mirasçı sıfatının yitirilmesi nedeniyle sorumlu değildir.
    Bu durumda, miras açıldığında tereke mevcudu borçlarını karşılayamıyor ise yani miras bırakan acz içinde ise, mirastan feragat etmeyen diğer mirasçıları da borçları ödemiyorlar veya mirasçılık sıfatını yitirmişlerse, mirastan bir karşılık alarak feragat eden mirasçı ve onun mirasçıları feragat sözleşmesi gereğince miras bırakandan, vefatından evvelki son beş yıl içinde almış oldukları karşılıktan mirasın açılması anındaki zenginleşmeleri, tutarında miras bırakanın alacaklarına karşı sorumlu olur (TMK.md.530 <http://TMK.md.530>)
    Görüldüğü gibi bu durumda mirastan bir karşılık alarak feragat eden mirasçı TMK'nun 530 ncu maddesindeki koşulların oluşması halinde aldığı karşılıkla değil, sadece miras bırakanın ölümünden önceki son beş yıl içinde aldıkları karşılıktan mirasın açılması anındaki zenginleşmeleri tutarında miras bırakanın alacaklılarına karşı sorumlu olacak, miras bırakanın ölümünden önceki beş yıldan daha önce alınan karşılıklar yönünden hiçbir iade sorumluluğu olmayacak, bu karşılıklar feragat eden mirasçıya kalacaktır.
    FERAGAT SÖZLEŞMESİNİN FESHİ VE HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
    A) MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞME­SİNİN FESHİ
    Miras bırakan ve feragat eden mirasçı kural olarak önce de açıkladığımız gibi alelade yapacakları yazılı bir sözleşme ile (TMK. md.546) mirastan feragat sözleşmesini feshedebilirler. Feshin resmi sözleşme ile yapılması koşul değildir. Adi sözleşme ile yapılan fesih geçerlidir.





    istisnai olarak da, mirastan feragat sözleşmesinde taraflara tek taraflı olarak sözleşmenin feshi yetkisi tanınmış ise veya rücu hakkı sözleşmede saklı tutul-muşsa, sözleşmenin tek taraflı feshi veya sözleşmeden rücu olanaklıdır. Miras sözleşmesiyle mirasçı atanan veya kendisine belirli mal bırakılan kişinin, miras bırakana karşı miras sözleşmesinin yapılmasından sonra mirasçılıktan çıkarma sebebi oluşturan davranışta bulunduğu ortaya çıkarsa miras bırakan, miras sözleşmesini tek taraflı olarak ortadan kaldırabilir. Tek taraflı ortadan kaldırma, vasiyetnameler için kanunda öngörülen şekillerden biriyle yapılır. (TMK. md.546/2-son)
    Karşılık alınarak yapılan feragatlerde feragat eden mirasçı vasiyetçiye karşı kendisinin mirastan çıkarılmasını gerektiren bir fiil ika etmişse, miras bırakan sözleşmeyi feshederken taahhüt ettiği karşılığı vermekten imtina edebilir. Buna karşılık alınmaksızın yapılan feragatlerde vasiyetçinin bu sebeple bir fesih yapmasına ihtiyaç ve lüzum yoktur.


    Yine karşılık verilmesi için anlaşılan tasarruflarda bir taraf taahhüt ettiği borcu yerine getirmezse diğer taraf sözleşmeyi feshedebilir. Ancakfesih hakkını kullanantaraf bakımından durum miras sözleşmelerinden farklıdır.
    Bedelli feragat sözleşmelerinde saklı paylı mirasçı aldığı veya alacağı bir bedel veya karşılık karşılığında miras hakkından tamamıyla veya kısmen vazgeçmektedir. Burada sağlar arası bir borç altına giren vasiyetçidir ve vazgeçmesine karşılık mirasçısına belirli bir karşılık verecektir. Bu borç ifa edilmezse feragat eden mirasçı feragat sözleşmesini TMK'nun 547. maddesi vasıtasıyla B.Y.nın 106 vd. hükümleri gereğince feshedebilir.






    Yine irade sakatlığı sebeplerinden birinin varlığı halinde veya B.Y.nın 21.maddesi koşulları oluştuğunda feragat sözleşmesinin feshi istenebilir.
    B) FERAGAT SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
    Saklı pay sahibi mirasçılardan biri veya bir kaçı ile miras bırakanın yapmış olduğu mirastan feragat sözleşmesinin aşağıdaki hallerde iptali de istenebilir.
    a) Ehliyetsizlik, şekil noksanı, kanuna, ahlak ve adaba aykırılık sebeplerinden birinin varlığı halinde feragat sözleşmesi hükümsüzdür.
    b) Evlenmenin iptali veya boşanma halinde vasiyetçi eski eşi ile akdetmiş olduğu feragat sözleşmesinin hükümsüzlüğüne dayanak taahhüt ettiği karşılıkları ödemekten kaçınabilir (Boşanma halinde esasen mirasçılık ilişkisi ortadan kalkacaktır.)
    c) Muvazaalı feragat sözleşmeleri de
    hükümsüzdür.
    d) Feragat eden mirasçının miras bırakandan önce ölmesi halinde durum miras sözleşmesinden farklıdır. Karşılıksız feragatte feragatin feragat edenin altsoyuna etkisi yoktur.
    e) TMK'nun 573 ve 574.maddesi gereğince tenkis ve geri verme koşullarının oluşması ve feragat edenin karşılığı iadesi halinde de feragat sözleşmesi hükümsüz kalacaktır. (Bak. Prof. Dr. Zahit İmre, Türk Miras H.sf. 310-312)
    MİRASTAN FERAGATTE GÖZ-ÖNÜNDE TUTULACAK HUSUSLAR
    a)Mirastan feragat sözleşmesi resmi vasiyet şeklinde yapılmalıdır. Mirastan feragat sözleşmeleri ekseriye iki taraf lı sözleşmelerdir. Bu nedenle mutlaka ve mutlaka miras





    sözleşmesi şeklinde resmi memur önünde yapılmalıdır (Y.2.HD.29.1.1999 gün 12695-3-04 S.K.)
    İşlem düzenleme şeklinde yapılacaktır. NK.mad.89
    NK.mad.84- Hukuki işlemlerin noter tarafından düzenlenmesi bir tutanak şeklinde yapılır.
    Bu tutanağın:
    1. Noterin adı ve soyadı ile noterliğin ismini,
    2. İşlemin yapıldığı yer ve tarihi (rakam ve yazı ile)
    3. İlgilinin ve varsa tercüman, tanık ve bilirkişinin kimlik ve adresleri ile ayrıca ilgilinin vergi kimlik numarasanı,
    4. İlgilinin hakikik arzusu hakkındaki beyanını,
    5. İşleme katılanların imzalarını ve noterin imza ve mühürünü,
    Taşıması gereklidir.
    Resmi Vasiyet düzenleme şekli,
    TMK.mad.532: Resmi vasiyetname, iki tanığın katılmasıyla resmi memur tarafından düzenlenir
    Resmi memur, sulh hakimi, noter veya kanunla kendisine bu yetki verilmiş diğer bir görevli olabilir.
    TMK.mad.533: Mirasbırakan arzularını resmi memura bildirir. Bunun üzerine memur, vasiyetnameyi yazar veya yazdırır ve okuması için mirasbırakana verir.
    Vasiyetname, mirasbırakan tarafından okunup imzalanır.



    Memur vasiyetnameyi tarih koyarak imzalar.
    TMK.mad.534 <http://TMK.mad.534>: Vasiyetnameye tarih ve imza konulduktan hemen sonramirasbırakan, vasiyetnameyi okuduğunu, bunun son arzularını içerdiğinimemurun huzurunda iki tanığa beyan eder.
    Tanıklar, bu beyanın kendi önlerinde yapıldığını ve mirasbırakanı tasarrufa ehil gördüklerini vasiyetnameye yazarak veya yazdırarak altını imzalarlar. (Noterler Birliği işlem Formülleri Kitabındaki Örneklere Göre Tanzim Edilir.)
    Adi yazılı şekilde yapılan miras feragat sözleşmeleri geçersizdir. (Y.iç B.K.11.2.1959 gün E.1958/16 K.1959/14 S.K.)


    Buna göre mirastan feragat sözleşmesi miras bırakanla saklı paylı mirasçılardan biri veya bir kaçı arasında Noter huzurunda resmi memur önünde yapılacak, iki taraf aynı zamanda arzularını ona bildirecek yine düzenlettikleri sözleşmeyi iki tanık önünde imza edeceklerdir.
    b) Mirastan feragat sözleşmesi bedelli
    yapılabileceği gibi bedelsizde yapılabilir.
    Mirastan feragat sözleşmesi bedelli (ivazlı) olarak yapıldığı takdirde aksine hüküm olmadıkça feragat eden kimsenin altsoylarını da etkileyecektir. Bu durumda miras payının tümünün bedelli olarak devri halinde dereden mirasçının altsoyları da mirasçılık sıfatını kaybedecektir. (Y.2.HD.26.11.1993 gün 10646-11333 S.K.)
    Mirastan feragat eden kimse mirasçılıkla ilgili tüm haklarından feragat halinde mirasçılık sıfatını kaybedecektir.
    Ancak mirastan feragat mirasın tümü hakkında olabileceği gibi belirli bir payı ile




    de ilgili olabileceğinden, mirasın belirli bir payından feragat halinde mirasçılık sıfatı yine devam edecektir.
    e) Miras payından bir karşılık almadan
    yapılan feragatte ise feragat şahsi
    olduğundan altsoya etki yapmaz. Miras,
    mirastan feragat eden miras bırakandan
    önce ölmüş gibi miras hakkı altsoylarına
    geçer. (Y.2.HD.15.12.1995 gün 12388-
    13788 S.K.9)
    Yine mirastan feragat sözleşmesi bedelli olsa bile sözleşmede altsoyun mirasçı olacağı kararlaştırılmış ise altsoy yine mirasçı olacaktır.
    f) Mirastan feragat sözleşmesinde mirasçı
    diğer bir mirasçı lehine mirastan feragat
    etmiş ve fakat lehine feragat edilen mirasçı
    daha sonra mirasçılık sıfatını herhangi
    bir nedenle yitirmiş ise mirastan feragat
    sözleşmesi hukuki hükmünü yitirecek miras
    yeniden mirastan feragat eden kimseye
    dönecektir.
    g) Mirastan feragat sözleşmesi yapan
    kimselerin ayırtım gücü taşıması ve ergin
    olmaları, kısıtlı olmamaları ön koşuldur.
    Ancak bir kimse vasiyetname ile tek
    taraflı miras hakkından feragat etmiş
    ise ayırtım gücünü taşıması ve on beş
    yaşını bitirmiş olması vasiyetnamenin
    geçerliliği için yeterli olacaktır.
    Mahkemece ergin kılınma yolu ile veya evlenme ile ergin olanlar da mirastan feragat sözleşmesi yapabileceklerdir.
    Ayırtım gücünü taşıyan kısıtlılar ise vasileri aracılığı ile ve vesayet makamının izni, Denetim makamının onamı ile mirastan feragat sözleşmesi yapabileceklerdir.
    h) mirastan feragat mukavelesi iki
    taraflı sözleşmelerden olduğundan bu







    sözleşmelerin tek taratlı irade beyanı ile feshi mümkün değildir.
    ı) Mirastan feragat sözleşmelerinin resmi memur önünde, miras sözleşmesi şeklinde yapılması zorunlu olduğu halde, sözleşmenin feshi sözleşmelerinin adi yazılı şekilde yapılması yeterlidir.
    i) Mirastan bedelli feragat eden kimse ve mirasçıları; miras açıldığı zaman tereke borca batık ise ve mirasçılar da borçları ödememiş iseler miras bırakanın ölümünden önceki son beş yıl içinde almış oldukları