Damga Vergisi Kanunu
Cezai şart içeren sözleşmenin damga vergisi
08.03.2012 tarih ve 293 sayılı özelge:
Sözleşmede, kooperatif tarafından inşaatta herhangi bir ilerleme olmadığı taktirde daire başına ödeneceği belirtilen 300 EURO cezai şart tutarının daire sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar ile arsa sahiplerine ödenecek cezai şarttan hariç olmak üzere ayrıca inşaatın bitmemesi halinde arsa sahiplerine her ay için ödeneceği belirtilen 10.000 EURO cezai şart olmak üzere birbirinden bağımsız, ayrı ayrı talep edilebilir nitelikte iki cezai şarta yer verildiği dikkate alındığında, söz konusu sözleşmenin her iki cezai şartın toplamı suretiyle bulunacak tutarın, kağıdın düzenlendiği tarihteki Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunan cari döviz satış kuru ile çarpılmasıyla bulunacak Türk Lirası karşılığı üzerinden damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığında inşaat ve hasılat paylaşım sözleşmelerinin damga vergisi
05.03.2012 tarih ve 74 sayılı özelge:
Gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığında inşaat ve hâsılat paylaşım sözleşmelerinin, mahiyeti itibarıyla gayrimenkul yatırım ortaklıklarının gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım ya da gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri kapsamında değerlendirilmeleri mümkün değildir. Arsa sahibiyle,arsa karşılığı inşaat yapım işine ilişkin düzenlenen "Hâsılat Paylaşımı İnşaat ve Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi"ne, 488 sayılı Kanuna ekli (2)sayılı tablonun IV-21 fıkrası kapsamında damga vergisi istisnası uygulanamaz.
Sözleşmede değişiklik yapılmasına ilişkin düzenlenen kâğıtların damga vergisi
06.03.2012 tarih ve 108 sayılı özelge:
Bakanlığın 01.02.1973 tarih ve 6483-6 sayılı genel yazısında, mukavelename sürelerinin, ilk mukaveledeki işten ayrı olarak, yeniden bir iş veyataahhüdü icap ettirecek şekilde uzatılması halinde, artan belli ya da hesap edilebilir meblağ üzerinden nispi damga vergisine tabi tutulması gerektiğibelirtilmiştir.
Buna göre, Kalkınma Ajansının, desteklediği projelerle ilgili olarak düzenlenen sözleşmelerde yapılan değişikliklerle ilgili olarak;
- Proje tutarında bir artış olmaksızın projenin süresinde bitirilememesinden dolayı ilave süre verilmesi halinde, düzenlenecek kâğıdın damga vergisine tabi tutulmaması,
- Proje bütçesine yeni kalem eklenmesi, maliyet miktarları ve birim fiyat değişiklikleri ile mukaveledeki belli paranın artırılması halinde,düzenlenecek kâğıdın artan tutar üzerinden aynı nispette vergiye tabi tutulması,
- Yararlanıcı ile Ajans arasında düzenlenecek fesih sözleşmesinin, 488 sayılı Kanun’a ekli (1) sayılı tablonun I/A-5 fıkrasına göre damga vergisine tabi tutulması,
- Adres, telefon, banka hesabı, koordinatör değişiklikleri ile yararlanıcı unvanında meydana gelen değişiklikler gibi işlem değerine tesir etmeyen değişiklikler nedeniyle düzenlenecek kâğıdın damga vergisine tabi tutulmaması,
gerekmektedir.
Türkiye’de düzenlenen sözleşmenin tercümesinin noterde onaylanması işlemi nedeniyle damga vergisi aranıp aranmayacağı
08.03.2012 tarih ve 113 sayılı özelge:
Türkiye’de düzenlenen sözleşme damga vergisine tabi olup söz konusu sözleşmenin Türkçeden Fransızcaya tercümesinin noterde onaylatılması işlemin edeniyle ayrıca damga vergisi aranmaz.
Kendiliğinden uzayan sözleşmelerin damga vergisi
12.01.2012 tarih ve 1 sayılı özelge:
Müşterilerle düzenlenen hizmet sözleşmelerinin süresi, içeriği ve geçerlilik şartları gibi hususlar başka bir Kanun uygulaması ile ilgili olup, bu hususlardan ari olarak Damga Vergisi Kanunu yönünden, sözleşmenin süresinin, bu sözleşmelere şerh konulması veya yeni bir sözleşme veyahut bu mahiyettebir kağıt düzenlenmesi şeklinde herhangi bir değişiklik yapılmaksızın kendiliğinden uzaması durumunda, sözleşme süresinin bitimini izleyen yıllar içinayrıca damga vergisi aranılmaması gerekmektedir.
Yurt dışında düzenlenen sözleşmenin hükmünden Türkiye’de yararlanma
30.12.2011 tarih ve 2416 sayılı özelge:
Yurtdışında düzenlenen sözleşmelerin gerek tercüme asılları ve başka bir dildeki fotokopilerinin gerekse söz konusu sözleşmeye ilişkin başka kâğıtların bir resmi daireye ibraz edilmesi halinde, Türkiye’de hükmünden yararlanılan bu sözleşmelerin nüsha sayısı itibarıyla damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Birden çok sözleşmenin damga vergisinin tek satırda damga vergisi defterine kaydedilmesi
22.12.2011 tarih ve 16 sayılı özelge:
İnternet üzerinden satış işlemi ile akdedilen mesafeli satış sözleşmelerine ilişkin damga vergilerinin günlük internet satış raporlarına göre gün sonu toplamı şeklinde tek satırda damga vergisi defterine kaydedilmesi mümkün değildir. Düzenlenen her kağıdın ayrı ayrı damga vergisi defterinde gösterilmesi ve bir ay içinde düzenlenen kağıtlara ait damga vergisinin, ertesi ayın yirmiüçüncü günü akşamına kadar mükellefiyetin bulunduğu vergi dairesine damga vergisi beyannamesi ile beyan edilip yirmialtıncı günü akşamına kadar ödenmesi gerekmektedir.
Ücret avans ödemeleri nedeniyle düzenlenen kâğıtların damga vergisi
27.09.2011 tarih ve 116 sayılı özelge:
Personele ay sonunda ödenecek ücretlerden mahsup edilmek üzere yapılacak avans ödemeleri nedeniyle düzenlenen kâğıtların (1) sayılı tablonun IV-1/b fıkrasına göre binde 6,6 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerekir. Kalan tutarın ödenmesine ilişkin düzenlenecek kati ödemelere dair kâğıtların da, ödenen avans tutarı düşüldükten sonra ihtiva ettiği tutar üzerinden, aynı fıkra hükmüne göre binde 6,6 nispetinde damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Başkası adına tahakkuk eden damga vergisinin, mükellefi tarafından beyan ve ödenmesi
27.09.2011 tarih ve 482 sayılı özelge:
Mükellefi olunan kâğıtlara ait damga vergisinin beyan ve ödenmesine ilişkin olarak ihtiyarilik hakkından yararlanarak sürekli damga vergisi mükellefiyeti tesis ettirilmesi mümkündür.
Öte yandan, transit beyannameler için müşteri şirketler adına tahakkuk eden damga vergilerinin beyan edilerek ödenmesi mümkün bulunmamakta olup, 488 sayılı Kanun’un 22. maddesi hükümleri çerçevesinde kâğıdın mükellefi tarafından beyan edilip ödenmesi gerekmektedir.
Organize Sanayi Bölgeleri ile imzalanan sözleşmenin damga vergisi
06.09.2011 tarihli özelge:
Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun 21. maddesine göre, Organize Sanayi Bölgesi tüzel kişiliği, bu Kanun’un uygulaması ile ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Muafiyet hükmü Organize Sanayi Bölgesi tüzel kişiliğine tanınmış olup, bu tüzel kişilikle yapılan sözleşmeye ait damga vergisinin tamamının diğer tarafça ödenmesi gerekir. Ancak verginin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, vergi ve cezanın tamamından, sözleşmeyi imzalayan şirket ile birlikte Organize Sanayi Bölgesi tüzel kişiliği de müteselsilen sorumludur.
Destek Sözleşmesinin damga vergisi
26.08.2011 tarihli özelge:
Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 26. maddesine göre, proje ve faaliyet desteği kapsamında yapılacak işlemler ve düzenlenecek kâğıtlar ile ilgili olarak Ajansın damga vergisi muafiyeti bulunmaktadır.
Ajans ile destek yararlanıcısı arasında düzenlenen Destek Sözleşmesinin, Ajansın vereceği mali destek tutarı değil,ihtiva ettiği en yüksek vergialınmasını gerektiren tutar olan projenin toplam maliyetini gösteren tutar üzerindendamga vergisine tabi tutulması, verginin damga vergisi muafiyetibulunmayan destek yararlanıcısı kişiler tarafından makbuz karşılığı ödenmesi gerekir.
Sözleşmeye ait verginin ödenmemesi veya noksan ödenmesi durumunda, Ajansın müteselsil sorumluluğu bulunmaktadır.
Bedel içermeyen kâğıdın damga vergisi
26.08.2011 tarihli özelge:
Herhangi bir bedel içermeyen taahhütname damga vergisine konu teşkil etmemektedir.
Ancak düzenlendiği anda belli parayı ihtiva etmediğinden damga vergisine konu teşkil etmeyen taahhütnameye ilişkin olarak,daha sonraki bir tarih tebedelin belirlenerek taahhütnameye şerh konulması ya da kağıda ait belli parayı gösteren ve ilk kağıda atıf yapan yeni bir kağıt düzenlenmesi halinde,taahhütname değişikliğine ilişkin bu kağıt/şerh damga vergisine tabi tutulur.
Banka merkez ve şubelerinin damga vergisi mükellefiyeti
26.08.2011 tarihli özelge:
Banka merkez ve şubelerinde çalışan personele yapılan ödemeler nedeniyle düzenlenen kâğıtlara ait damga vergisine ilişkin muhtasar beyannamenin,söz konusu ödemelere ilişkin kâğıtların genel merkez tarafından düzenlenmesi halinde, genel merkezin bağlı bulunduğu vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, başka il ve ilçelerde faaliyet gösteren şubelerin sürekli damga vergisi mükellefiyetinin terkin edilmesi mümkün değildir. Şubelertarafından damga vergisine tabi bir kâğıt düzenlenmesi durumunda, damga vergisinin sürekli mükellefiyet tesis ettirilen vergi dairesine beyan edilipödenmesi gerekir.
Belge kapsamında düzenlenen kâğıtların damga vergisi
25.08.2011 tarihli özelge:
Vergi Resim ve Harç İstisnası Belgesi kapsamında; ihale makamı olan özel firmalarla yapılacak sözleşmeler ile Vergi Resim ve Harç İstisnası Belgesisahibi diğer kişi ve kuruluşlardan temin edilecek mal, malzeme ve hizmet alımlarında düzenlenecek kağıtlara,her iki işlem tarafının da işle ilgiliolarak düzenlenmiş belgeye sahip olmasına bağlı olarakdamga vergisi ve harç istisnası uygulanır.
İhale makamı dışında kalan ve belge sahibi olmayan diğer kişi ve kuruluşlarla yapılacak işlemler için düzenlenen Vergi Resim Harç İstisnası Belgesiuyarınca, damga vergisi ve harç ödeme yükümlülüğü bulunmamakta olup, damga vergisi ve harcın işleme taraf olan ve belge sahibi olmayan kişi veya kuruluşlarca ödenmesi gerekmektedir.
Finansal kiralama devir Sözleşmesinde Damga Vergisi
16.03.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.18.01-002.01-166 sayılı özelge:
Hollanda'da mukim ve uçak finansmanı, alım satımı ve uçak kiralaması işi ile iştigal eden ... ile ... Anonim Ortaklığı arasında düzenlenen "UçakFinansal Kiralama Sözleşmesi"nin tüm hak ve yükümlülüklerinin kiralama aynen devam etmek üzere sadece kiralayanın değiştirilmesi suretiyle İrlanda'da mukim ve aynı şekilde uçak kiralaması işi ile iştigal eden ... Limited'e devrine ilişkin olarak ... , ... Limited ve ... Anonim Ortaklığı arasında düzenleneceği anlaşılan "Yenileme ve Tadilat Anlaşması" başlıklı kağıdın, 3226 sayılı Kanun'un 18 ve 30. maddeleri uyarınca damga vergisi ve harçtan istisna edilmesi gerekmektedir.
Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen sözleşmelerin damga vergisinden istisna edilip edilemeyeceği
22.10.2010 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.18.01-002.01-459 sayılı özelge:
Kurulacak doğalgaz kombine çevrim santrali bünyesinde kullanılacak doğalgazın BOTAŞ'tan temin edilerek çevrim santraline aktarımını sağlayacak vesonrasında BOTAŞ'a devredilecek doğalgaz nakil hattı inşası işi ile üretilen elektriğin nihai iletim sistemine naklini sağlayacak elektrik iletimhattının inşası işinin, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca üretim tesislerinin yatırım döneminde üretim tesisinin bir unsuru olarakdeğerlendirilmesi mümkün bulunmadığından bu işlere ilişkin düzenlenecek sözleşmelerin damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Fiyat farkı ve süre uzatımlarında damga vergisi uygulaması
20.10.2010 tarih ve B.07.1.GİB.4.06.17.02-DMG-170-652 sayılı özelge:
İhaleye çıkarılan işlerle ilgili olarak;
- Fiyat farkları için yeni bir ihale kararı alınmış, ek sözleşme veya bu kağıtların mahiyetini iktisap eden herhangi bir kağıt (protokol, fiyat farkıtespit tutanağı, vb.) düzenlenmiş ise, alınan ihale kararının 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun II/2 fıkrası gereğince binde 4,95 oranında,düzenlenen ek sözleşmenin veya sözleşme yerine geçen protokolün veya bu mahiyetteki kağıdın ise aynı tablonun I/A-1 bölümü gereğince binde 8,25nispetinde,
- İhale kararı ve ek sözleşme düzenlenmemiş fakat harcama yetkilisinden "olur" alınmış ise alınan "olur" hem ihale kararı, hem de mukaveledeki belliparayı değiştirir mahiyette olduğundan, 488 sayılı Kanunun 6 ve 14 üncü maddelerinin ikinci fıkraları gereğince en yüksek vergi alınmasını gerektirenmukavele değişikliği (artırılan meblağ) üzerinden anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 bölümü gereğince binde 8,25 nispetinde,
damga vergisi aranılması gerekmektedir.
Fiyat farkı uygulaması nedeniyle ihale makamı ile müteahhit arasında ihale kararı, ek sözleşme vb. belge düzenlenmemiş veya bu kağıtların yerine kaimolmak üzere ilgili makamdan "olur" alınmamışsa, bu kağıtlara ilişkin olarak damga vergisi aranılmaz.
Diğer taraftan, sözleşme konusu işin mücbir sebepler, tarafların kusuru ya da bunlar dışında herhangi bir sebeple süresinde bitirilememesinden dolayıek süre verilmesi durumunda, sözleşmenin diğer hususlarında bir değişiklik içermemesi ve belli para miktarında bir artış olmaması kaydıyla süreuzatılmasına dair düzenlenen kağıtların damga vergisine tabi tutulmaması gerekmektedir.
Harçlar Kanunu
Kredi borç devir sözleşmesinin noter harcı ve damga vergisi karşısındaki durumu
05.09.2011 tarihli özelge:
İhracat kredisi, yatırım kredisi, konut kredisi ve benzeri herhangi bir kredi ayırımına gidilmeksizin, bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılan tüm krediler ile ilgili olarak yapılan işlemlere harç istisnası, düzenlenen kağıtlar ve bu kağıtlar üzerine konulan şerhlere de damga vergisi istisnası uygulanabilecektir. Ancak bu kurum ve kuruluşlar dışında kalan gerçek veya tüzel kişilerin birbirleri ileyaptıkları işlemler ve düzenledikleri kağıtlar söz konusu istisna hükmü kapsamında değerlendirilemeyecektir. Zira öngörülen istisna hükümleri, kredi müşterisi ile kredi kuruluşu arasında kredinin temini, geri ödenmesi ve teminatına ilişkin olarak doğrudan gerçekleştirilen işlem ve kağıtları kapsamaktadır.
Buna göre, bankadan kullanılan işletme yatırım kredisinden arta kalan borcun, sahip olunan oteli satın alan firmaya devredilmesine ilişkin olarak düzenlenecek kredi borç devir sözleşmesinin, noter harcı ve damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Kültür Yatırım Belgesi kapsamında yapılan kültür yatırımlarında harç ve damga vergisi istisnası
26.08.2011 tarihli özelge:
Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu’nda, Damga Vergisi Kanunu’nda ve Harçlar Kanunu’nda, Kültür Yatırım Belgesi veya Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yapılacak Eğitim-Kültür yatırımlarının damga vergisi ve noter harcından istisna tutulduğuna dair bir hüküm mevcut olmadığından,belediyelere verilecek taahhütnamenin damga vergisine, noterde tasdiki halinde ise noter harcına tabi tutulması gerekmektedir.
İhale yolu ile alınan gayrimenkulün tapuda tescilinde tapu harcına esas olan bedel
02.05.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.18.01-003.01-416 sayılı özelge:
İhale ile satın alınan gayrimenkulün tapuda tescili sırasında tapu harcının, taşınmazların emlak vergisi değeri ile ihale bedeli kıyaslanarak bu bedellerden yüksek olanı üzerinden hesaplanması gerekmektedir.
--
Hikmet KAPLAN
Kadıköy 17. Noteri
Bahariye Caddesi No:72/1 Kadıköy-İstanbul
