Değerli Meslektaşım,
Belirttiğiniz görüldü,kapanış tasdiklerinin yapılması hususunda 04.03.2009 tarihinde Noterler Birliği Başkanlığına başvuruda bulunmuştum.,süresi geçtikten sonra yapılamayacağı hususunda tarafıma görüş bildirilmiştir.Noterler Birliği Başkanlığının 02.04.2009 tarihMali Danışmanlık -97-6923 sayılı yazısı aşağıya çıkartılmıştır.
Tüm meslektaşlarımın yararlanması dileğiyle...
SAYIN
EMİNE ÇAĞLAYAN
KARTAL 19. NOTERİ
İLGİ: 04.03.2009 günlü yazınız.
Yönetim Kurulumuzun 19.03.2009 günlü toplantısında görüşülen ilgi yazınızda,
a) Bir defter sahibinin yevmiye defterinin kapanış tasdikinin yapılması talebiyle Şubat ayı içerisinde geldiği, ancak, kapanış tasdikinin Ocak ayı sonuna kadar yapılması gerektiğinden ilgili talebinin yerine getirilmediği,
b) "Ancak yapılan incelemelerde;
Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kapanış (görülmüştür) tasdiki yaptırılması zorunluluğu bulunan Yevmiye ve Envanter defterlerinin, kapanış tasdiklerinin yaptırılmamasının müeyyideleri aşağıda belirtilmiştir.
1- TTK 67. Maddesinde belirtilen defterleri hiç veya kanuna uygun şekilde tutmayanların ağır para cezası ile cezalandırılmaları öngörülmüştür. Kapanış tasdiki yaptırılması da kanunda öngörülen bir zorunluluk olduğundan, bu zorunluluğa uymayan tacirlerin ağır para cezası ile cezalandırılmaları söz konusu olabilecektir.
2- TTK 85. Maddesinde kanuna uygun olarak tutulan ve birbirini teyit eden ticaret defterlerin, sahibi lehine kanıt olarak kullanılmasına olanak tanınmıştır. Kapanış tasdiki de kanuni bir zorunluluk olduğundan, kapanış tasdikinin yaptırılmaması halinde söz konusu defterlerin sahibi lehine kanıt olması söz konusu olmayacaktır.
3- İcra İflas Kanunu'nun 310/5 maddesi uyarınca belirli zorunlu ticari zorunlu defterlerinin hiç ya da kanuna uygun olarak tutmayan tacir, iflas ederse, "taksirattı müflis" sayılmaktadır. Taksirattı müflis sayılan tacir ise Türk Ceza Kanununa göre cezalandırılmaktadır. Dolayısıyla söz konusu hüküm, yevmiye ve envanter defterlerine kapanış tasdiki yaptırmayan tacir açısından da geçerlidir.
4- İcra İflas Kanunu'nun 285. Maddesi gereğince konkordato talep eden borçlunun İcra Tetkik Merciine vereceği konkordato projesine ekleyeceği cetvelde, TTK'un 66. maddesi gereğince tutulması zorunlu defterlerin hepsinin tutulmuş olup olmadıkları gösterilir. Bu defterlerin Kanuna uygun olarak tutulmamış olması halinde tetkik mercii, ilgili borçlunun konkordato mühleti talebini reddeder. (İİK. md. 286) Bu hüküm, kapanış tasdiki ile ilgili zorunluluğa uyulmaması halinde de söz konusu olmaktadır.
Türkiye Noterler Birliği'nin 28.03.2000 tarih ve 14 numaralı genelgesinde" bir hesap dönemine ait defterlerin, aynı hesap dönemi içerisinde tasdikinin mümkün kılındığını", örneğin 2000 Yılında kullanılacak defterlerin süresinde yaptırılmayan açılış ve ara tasdiklerini, 2000 Yılı içerisinde yapılabileceği, bu tasdiki yapan noter açısından herhangi bir işlem yapılmasının söz konusu olmayacağı belirtilmiştir.
Kapanış süresini geçiren mükellefin, kapanış tasdikleri açısından TTK anlamında defteri delil olarak kullanamasa bile; sorumluluğun kendisine ait olması koşuluyla 67/3, İİK. 310/5 ve 285 maddeleri açısından kapanış tasdiki isteyebileceği, 28.03.2000 tarih ve 14 numaralı Genelgenin kıyasen uygulanabileceği düşüncesi oluşmakla;
Kapanış tasdiklerinin süresi geçtikten sonra yapılması halinde, noterin sorumluluğunun ne olacağı, bu tasdiki yapan noter açısından herhangi bir işlem yapılmasının söz konusu olup olmayacağı"
hususunda görüş talep edilmektedir.
Bilindiği üzere TTK hükümleri gereğince yevmiye defteri için Ocak ayı sonuna kadar envanter defteri için de Mart ayı sonuna kadar (kapanış) görüldü tasdikinin yapılmasını zorunlu kılınmıştır.
Diğer taraftan Gelir İdaresi Başkanlığı görüşüne dayanılarak yayımlanan 2000/14 sayılı Genelgemizde, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine yapılan defter açılış ve ara (yenileme) tasdiklerinin kanuni ve ek sürelerde yaptırılmamış olması halinde, defterlerin içinde bulunulan yılda kullanılacak olması şartıyla, bu tasdiklerin o yılın sonuna kadar yaptırılmasının mümkün olduğu belirtilmektedir. Bu suretle yapılan tasdikler sebebiyle noterin herhangi bir sorumluluğunun olamayacağı da aynı genelgede açıklanmıştır.
Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre, görüldü/kapanış tasdikinde sorun teşkil eden husus, kanunda öngörülen süreden sonra da bu tasdikin yapılıp yapılamayacağıdır.
Bu konuda, kanuni süreden sonra görüldü kapanış tasdikinin yapılamayacağını bildiren Adalet Bakanlığı görüşü karşısında, yevmiye defterine Ocak ayından sonra, envanter defterine de Mart ayından sonra görüldü-kapanış tasdikinin yapılmasının mümkün olamayacağı düşünülmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Başkan Hasan Yeni
İstanbul28.Noteri
Sayın Noterimize bu paylaşımı için teşekkür ederim..
