DÜZENLEME ŞEKLİNDE MÜLKİYETİN SAKLI TUTULMASI KAYDIYLA SATIŞ SÖZLEŞMESİ

    Ankara, 4.12.2003
    Özü: MÜLKİYETİn Saklı Tutulması Suretiyle Satış Sözleşme-sinin Tescili Hk.

    G E N E L G E
    ( 49 )
    ........................ NOTER ODASI BAŞKANLIĞINA
    ........................ NOTERLİĞİNE


    MÜLKİYETİn saklı tutulması kaydı ile satış sözleşmelerinin tescil edileceği noterlikle ilgili tereddütlerin iletildiği ve Yönetim Kurulu'nun 14.11.2003 günlü toplantısında görüşülen Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü'nün 20.10.2003 günlü ve 019675 sayılı yazısında;
    “Bilindiği gibi;
    4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 764. maddesinin 1.fıkrasında, 'Başkasına devredilen bir malın MÜLKİYETİnin saklı tutulması kaydı, ancak resmi şekilde yapılacak sözleşmenin devralanın yerleşim yeri noterliğinde özel siciline kaydedilmesi geçerli olur' hükmü yer almaktadır. Madde metninden açıkça anlaşıldığı üzere, sözleşmenin alıcının yerleşim yeri noterliğinde tescili geçerlilik şartı olup, aksi halde MÜLKİYETİ muhafaza kaydı kalkıp, doğrudan doğruya bir satış, yani şartsız satış meydana gelmiş olur. (Esat Şener Açıklamalı-İçtihatlı Türk Medeni Kanunu)
    Söz konusu hükmün üçüncü kişilerin alıcının ikametgahı noterliğinde basit bir inceleme yaparak menkul üzerindeki takyidatları öğrenerek haklarını korumak olduğunu dikkate alan Yüksek Yargıtay da yerleşmiş kararlarında, aynı amaçla benzer düzenleme getiren 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununun 8. maddesi gereğince düzenlenen Finansal Kiralama Sözleşmelerinin, kiracının ikametgahındaki noter özel siciline tescil edilmediği takdirde üçüncü kişilerin haklarını etkilemeyeceğini belirtmiştir. (15.H.D.2002/1899-2482, 21.H.D. 2002/2465-2609)
    Bu nedenle;
    MÜLKİYETİ muhafaza kaydı ile satış sözleşmelerinin herhangi bir noterlikte yapılabileceği, ancak geçerli olabilmesi ve üçüncü kişilere karşı hüküm ifade edebilmesi için mutlaka devralanın yerleşim yeri noterliğinde özel siciline kaydedilmesi gerektiği, eğer işlem Büyükşehir Belediye sınırları içerisinde yapılıyorsa devralanın yerleşim yeri olan ilçe sınırları içinde mevcut noterliklerden birinde tescilinin kanunun amacına uygun olacağı düşünülmektedir.”
    Denilmektedir.
    Bilginizi ve buna göre gereğini rica ederim
    Saygılarımla,
    BAŞKAN