Elektronik Ortamda Araç Satışı Uygulaması – Sıkça Sorulan Sorular
Türkiye Noterler Birliği TASLAK 24.04.2010 1
ELEKTRONİK ORTAMDA ARAÇ SATIŞI UYGULAMASI
SIKÇA SORULAN SORULAR
YAZIM.NET PROGRAMI
1. Plaka sorgusunu yaptım. Ancak kimlik ekranında iken işlemi yapmaktan vazgeçtim. Ne yapmam lazım?
Satış ve tescil yapılmadığından sorun oluşmaz, ekran kapatılabilir, işlem yarıda kesilerek sonlanır. Ancak yapılan tüm sorgulama işlemleri kayıt altına alınmaktadır. Gereksiz yapılacak sorgulamaların hukuki ve cezai sorumluluk altına sokacağı unutulmamalıdır.
2. Araç satışı sözleşmesini hazırlayarak yazıcıdan çıktı aldım. İmza aşamasında ilgilerden birisi ile ilgili bir sorun oldu işlemden vazgeçildi. Ne yapmam lazım?
Satış ve tescil yapılmadığından sorun oluşmaz, işlem sonlanır. Ancak yapılan sorgulama tüm işlemleri ve hazırlanmış sözleşme metni kayıt altına alınmaktadır.
3. Araç satış sözleşmesini hazırladım. Ancak ilgilisi daha sonra gelerek, makbuz kesimini yaptıracak. Bekleme süresi nedir?
Hazırlanmış olan bir araç satışının yevmiyesi mesai bitimine kadar kesilmelidir. Eğer işlem bir sonraki güne sarkarsa sözleşme baştan hazırlanmalıdır. Gün içerisinde geçen sürede, araç üzerinde yeni bir ceza, mahrumiyet vb. olur ise zaten veznede makbuz kesme aşamasında sistem bu bilgiyi verecektir.
4. Araç satış sözleşmesini hazırladım. Ancak satışta bir hata yaptığımı anladım. Hatayı düzeltip işleme devam edebilir miyim?
Hazırlanmış olan işlem hala Yazım.Net ekranında açık ise, gerekli düzeltmeler yapılarak işleme devam edilebilir. Eğer yapılan işlem araç bilgilerine ilişkin (araç teknik bilgileri, satıcı, mahrumiyetler vb.) ise, işlem kapatılarak baştan hazırlanmalıdır.
5. Araç satış sözleşmesini hazırladım. Çıktı aldığım sırada yazıcım bozuldu. Tekrar nasıl yazdıracağım?
Eğer Yazım.Net ekranında hazırlanmış olan işlem halen açıksa, döküm tekrar alınabilir. İşlem kapatılmış ise “Son 10 İşlem” menüsünden çağırma imkanı yoktur, sözleşme baştan düzenlenmelidir.
6. Araç tescil belgesi üzerinde “XXX Bankasının borcu vardır satılamaz” şerhi konulduğunu gördüm. Ancak ilgili, borcunu ödediğine dair ibranameyi gösterdi. Satışı nasıl yapabilirim?
Elektronik ortamda bu şerhlerin muvafakatları işlenmediği sürece araç satılamaz. Tüm muvafakatlar satıcı tarafından EGM kayıtlarına işlettirilmelidir.
7. Araç tescil belgesi üzerinde oynama olduğunu gördüm. Satışı NPS ve ASBIS’den gelen bilgilere göre mi yapmalıyım? Bu durum üzerine işlemi yapmadım ancak ilgili tescil belgesini geri aldı ve bir süre sonra belgeyi kayıp ettiğini beyan ederek tekrar geldi ve satışın yapılmasını istedi. Ne yapmalıyım?
İlgili kanun ve yönetmeliğe göre, elektronik ortamdaki bilgiler esas alınarak işlem yapılır. Evrak üzerinde bir sahtecilik var ise bu noterlik yetkilisi tarafından diğer mevzuat çerçevesinde değerlendirilmelidir. Tescil belgesinin zayi olduğunu beyan edilir ise, “İbraz Edilen Belgeler” bölümünden “Belgesiz” seçeneği seçilerek sorgu yapılmalı ve ASBİS’den gelen sorgu bunu teyid etmelidir. Aksi takdirde satıcı, belge zayi beyanını trafik tescil kuruluşuna giderek işlettikten sonra satış işlemi yapılır.
8. Araç satış işlemini yaparak vezne programından makbuzunu kestim. İşlem tamamlandı ancak sadece tescil belgesi ücretini aldım. Ancak ilgili, trafik belgesinde muayene hanesi dolduğundan, trafik belgesi ücretini de yatırıp bunun da EGM tarafından sağlanmasını istedi. Ne yapmalıyım?
Trafik belgesinin satış gereği alınması gereken durumlar haricinde, isteğe bağlı trafik belgesi düzenlenmesi talep edilemez. Bu durumda ilgililer tescil bürolarına yönlendirilmelidir.
9. Araç satışı sözleşmesini hazırladım, taraflara imzalattım ve vezneden ücretini aldım. Ancak 5 dakika sonra aracın yeni sahibi geldi ve önceki sahibinin kendisini kandırdığını, parasını vermediğini söyleyerek işlem iptalini isteedi. İşlemi iptal edebilir miyim ?.
Elektronik ortamda işlemin tamamlandığı anda, satış bildirildiği için ve araç yeni sahibi adına tescil edildiği için, satış iptali (fesih) yoktur. Yeni sahibi eski sahibine tekrar satış yapabilir.
10. Araç satışını yaptım, vezne makbuzu da kesildi. Ancak tam bu aşamadan sonra evrak üzerinde bir hata yaptığımı anladım. Sözleşmeyi doğru hali ile yeniden düzenleyebilir miyim?
Makbuz kesimi yapılmış ise aracın satışı ve tescili tamamlanmış olur. İşlem üzerinde düzeltme veya iptal yapmak mümkün değildir.
11. Sözleşme yazıldı, vezneden geçerek makbuzu kesildi. Ancak şirket arabasıymış, beyan bedeli belirtmek gerekiyormuş. Bunu evrakın üzerine ekleyebilir miyim?,
Makbuz kesimi yapılmış ise aracın satışı ve tescili tamamlanmış olur. Eğer makbuz kesilmemişse işlemler en baştan alınarak yeniden yapılabilir. (Yazım.Net programından son 10 işlemden bu evraklar çağrılamayacağını dikkate almak gerekir.)
12. Eski sistemde posta ile gönderim ve bildirim yapıyorduk. Halen posta ile bildirim yapmak zorunda mıyım?
EGM ve Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) bildirimler makbuz kesimi ile beraber elektronik ortamda yapılmaktadır. Bu bildirimlere ilişkin ilave bir ücret makbuza yansımamaktadır.
13. EGM ve GİB’e bildirim elektronik ortamda yapıldığına göre, tahakkuk ekranında posta ücreti satırı neden var?
Seferberlik görev emrinin ilgili makamlara iletilmesi gibi istisnai durumlarda, bu bildirim posta aracılığı ile yapılır. Böyle durumlarda posta ücreti alınacaktır.
14. Yazım. Net programından araç satışını yapıp son 10 işleme ya da özel kayıda evrakı saklayıp ekranı kapatıp sonra tekrar çağırıp satışı yapabilir miyim?
Yazım.Net programından son 10 işlemden bir araç satış sözleşmesinin çağırılması mümkün değildir. Aynı sebeple özel kayıt işlemi de kullanılamaz.
15. Araç satışını yaparak makbuzu kestim ancak tamamen memurun gözünden kaçan bir sebeple iptal etmem lazım. Ne yapılmalı ?
Satış işlemi elektronik ortamda, satışın tamamlandığı anda bildirildiği ve araç yeni sahibi adına tescil edildiği için, satış iptali (fesih) yoktur. Tüm kontroller makbuz kesilmeden yapılmalıdır. Hatta belge iptali ve yevmiye numarası verilmesi, makbuz kesilmesinden sonra yapılmalıdır.
16. Süreli bir vekalet, imza sirküleri, ticaret sicil gazetesi, kayyum, vasi veya bir yetki belgesinin süresi geçmiş ve gözden kaçmış. Satış yapılmış, ne yapılabilir?
Bu işlem elektronik ortamdaki yeni uygulamaya özgü bir soru değildir.
17. Konsolosluklar noterlik işlerini yapabiliyordu. Şimdiki sistemde araç satışı yapılabilecek mi?
Bu işlem elektronik ortamdaki yeni uygulamaya ait bir soru değildir. Şu anda elektronik ortamda sadece 1., 2. ve 3. sınıf noterlikler araç satışı yapabilmektedir.
18. Hariçte satış düzenlenip gelinebiliyordu. Bu şekil satış hala yapılabilecek mi veya nasıl yapılıacak?
Tüm bilgiler elektronik ortamdan geleceğinden, satış sözleşmesi Yazım.Net programı üzerinden hazırlanmalıdır.
19. Vezneden satış yapıldı. NPS belge no ile yazım netten tescile ilişkin geçici belge yazdıracağım.Ancak tam çıktı alacağım anda ekranım kapandı. Tekrar çıktı alabilirmiyim?
İnternet bağlantısı olduğu müddetçe, tescile ilişkin geçici belge, hem vezne hem de herhangi bir yazım.net bilgisayarından, işlem yapılan gün itibarı ile 3 gün boyunca yeninden sorgulanıp, çıktı alınabilir.
20. NPS belge no ile satış yapıldıktan sonra kaç gün bu sorgulamayı yapıp kaç tane tescile ilişkin geçici belge verebilirim ? Bir sınır var mı?
İnternet bağlantısı olduğu ve tescile ilişkin geçici belge geçerli olduğu müddetçe, tescile ilişkin geçici belge, işlem yapılan gün itibarı ile 3 gün boyunca yeniden istenildiği kadar sorgulanıp, çıktı alınabilir.
21. Tescile ilişkin geçici belge kayıp olmuş. Satış yapmam lazım. İzlemem gereken yol nedir?
Belge zayii tescil şubelerinde satıcı tarafından işletilmelidir. Daha sonra belge zayii seçeneği seçilerek satış yapılabilir.
22. Bir aracın 5 tane hissedarı var. Hangisinin kimliğinden sorgulama yapacağımı nerden bileceğim?
İlk araç sorgusu için satıcılardan herhangi birisinin TC kimlik numarasının girilmesi yeterlidir. Bir sonraki aşamada satışa dahil olan tüm hissedarların kimliklerinin KPS/AKS sorgusunun yapılması zorunludur
23. Araç sahibi vefat etmiş. Araç tescil belgesi mirasçıları adına kayıtlı değil. Satış yapabilir miyim ?
Trafik şube müdürlüğüne gidilip veraset ilamına göre yeni malikleri işlettirmek gerekmektedir.
24. Vefat etmiş bir araç sabihinin mirasçılarında veraset ilamı belgesi arayacak mıyım?
Trafik şube müdürlüğüne gidilip veraset ilamına göre yeni malikleri işlettirmek gerekmektedir.
25. Araç ruhsatına işlenmemiş bir takograf, lpg, römork gibi eklentileri ben mi yapacağım ?
Aracın tesciline ilişkin hiçbir işlem noter tarafından yapılmamaktadır. Aracın tüm eksik bilgileri,varsa mahrumiyetlerinin kaldırılması vb. işlemler tescil şubelerinden araç sahibi tarafından yapılacaktır.
26. Araç tescil belgesi üzerinde bulunan isim ile ibraz edilen nüfus cüzdanı, imza sirküleri vs belgede unvan birbirini tam tutmuyor. Harf hatası var. Satış yapmalı mıyım?
Değişikliğin türüne göre (A.Rıza Ali Rıza, Ş.Urfa – ŞanlıUrfa) işlemi yapıp yapmamak tamamen noterin takdiridir.
27. KPS sorgusunda yada ASBIS kayıtlarında İsim, Doğum tarihi, T.C.Kimlik no alanlarında sorun varsa ne yapacağım?
Sorumluluk ve kanaat notere aittir. Kişinin doğru kişi olduğuna kanaat getirir ise ve işlem güvenliği açısından sakınca görmez ise işleme devam edebilir.
28. Yabancılar ve şirketlerin alıcı olduğu durumda, adres bilgisini sorgulayamıyorum. Bilgileri el ile mi greceğim ?
Yabancılar için 99 ile başlayan TC Kimlik Numaraları KPS’den şu aşamada sorgulanamamaktadır. Aynı şekilde şirketlere ilişkin temel bilgiler ve adres bilgileri de henüz Merkezi Tüzel Kişilik Bilgi Sisteminden (MTK) sorgulanamamaktadır. Bu sebeple, bu durumlarda bilgiler el ile girilecektir. Ancak EGM, adres bilgilerinde il ve ilçe kodunun da girilmesini zorunlu kıldığından, sitemizdeli “Araç Satış İşlemleri Destek Sayfası”nda yayınlanan “Türkiye İl ve İlçe Kod Listesi”nden yararlanılabilir.